تأثیر اهرم عملیاتی برآوردی و اهرم عملیاتی قراردادی بر حق‌الزحمه حسابرسی: باتأکیدبر نقش تعدیل‌کنندگی مالکیت نهادی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار گروه حسابداری، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

2 استادیار، گروه حسابداری، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

3 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکدۀ علوم اقتصادی و اجتماعی، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

اگرچه اهرم در مدل­های قیمت­گذاری همواره به‌عنوان شاخص ریسک مطرح بوده، منشأ اهرم و تأثیر ساختار مالکیت بر آن مورد توجه قرار نگرفته است. ازاین‌رو، پژوهش حاضر به بررسی اثرات نامتقارن انواع اهرم عملیاتی شامل اهرم عملیاتی قراردادی و برآوردی در مقابل اهرم مالی بر حق‌الزحمه حسابرسی و همچنین بررسی تأثیر تعدیل­کنندگی مالکیت نهادی بر این روابط می­پردازد. بدین‌منظور، داده‌های 136 شرکت پذیرفته‌‌شده در بورس اوراق بهادار تهران در بازه زمانی سال 1392 تا 1397 مورد بررسی قرار گرفت. نتایج پژوهش حاکی از وجود رابطه مستقیم اهرم مالی و رابطه معکوس اهرم عملیاتی (متأثر از اهرم عملیاتی قراردادی) با حق­الزحمه حسابرسی است. به‌علاوه، مالکیت نهادی اثر اهرم مالی بر حق‌الزحمه حسابرسی را کاهش می­دهد و موجب افزایش اثرات اهرم عملیاتی بر حق­الزحمه حسابرسی می­شود. اگرچه، نقش تعدیل­کنندگی مالکیت نهادی بر رابطه بین اهرم عملیاتی قراردادی و برآوردی با حق‌الزحمه حسابرسی رد می‌شود. یافته‌ها درمجموع بیانگر نقش متفاوت اهرم‌های مالی و عملیاتی در تبیین حق‌الزحمه حسابرسی است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Estimated Operational Leverage and Contractual Operating Leverage on Audit Fees: With Emphasis on the Moderating Role of Institutional Ownership

نویسندگان [English]

  • Abbas Aflatooni 1
  • Hassan Zalaghi 2
  • Amirhossein Azimianmoez 3
1 Corresponding Author: Assistant Professor, Department of Accounting, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
2 Assistant Professor, Department of Accounting, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
3 PhD Student in Accounting, Faculty of Economics and Social Sciences, Bu Ali Sina University, Hamadan, Iran
چکیده [English]

Although leverage has always been mentioned as a risk indicator in audit pricing models, the source of the leverage and the effect of ownership structure have not been taken into account.Therefore, this study investigates the asymmetric effects of different types of operating liability leverages, including contractual operating liability leverage and estimated operating liability leverage, compared with financial liability leverage on audit fees as well as the moderating effect of institutional ownership on these relationships.For this purpose, the data were collected from 136 firms listed on the Tehran Stock Exchange from 2013 to 2018. The results indicate that there is a direct relationship between financial liability leverage and an inverse relationship between operating leverage (affected by contractual operating leverage) and audit fees. Furthermore, institutional ownership reduces the effect of financial leverage on audit fees and it also increases the effect of operating leverage on audit fees. However, the moderating role of institutional ownership on the relationship between contractual and estimated operating leverage with audit fees is not confirmed. As a whole, the findings show a different role of financial and operational leverage in explaining audit fees.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Audit Fees
  • Institutional Ownership
  • Contractual Operating Leverage
  • Estimated Operational Leverage
  • Financial Leverage
ابراهیمی، سیدکاظم؛ پیوندی، محمود و فخارمنش، محمدرضا (1393)، بررسی تأثیر ساختار مالکیت شرکت بر حق‌الزحمه حسابرسی و اظهارنظر حسابرسان مستقل شرکت‌ها، فصلنامه حسابداری مالی، 6(24): 59–78.
افلاطونی، عباس (1397)، اقتصادسنجی در پژوهش‌های مالی و حسابداری با نرم‌افزار EViews، تهران:  انتشارات ترمه.
ایمنی، محسن و دریائی، عباسعلی (1399)، حق‌الزحمه حسابرسی: شواهدی بیشتر از نقش اهرم‌های بدهی عملیاتی و مالی، بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 27(4): 495-522.
بندریان، امیرعلی؛ وحیدی ­الیزیی، ابراهیم و مقصودی، فرامرز (1397)، تأثیر تعدیل‌کنندگی کیفیت و تداوم حسابرسی بر رابطه بین ساختار مالکیت و مدیریت سود، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 37: 195–213.
تلخابی، فاطمه؛ نیکومرام، هاشم؛ طالب­نیا، قدرت­اله و رویایی؛ رمضانعلی (1396)، بررسی چسبندگی حق‌الزحمه‌های حسابرسی و عوامل ساختاری مؤثر بر انحراف حق‌الزحمه های حسابرسی از مدل استاندارد، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 6(24): 95–112.
حسنی­القار، مسعود و سدیدی، مهدی (1396)، بررسی تأثیر توانایی مدیریت بر حق‌الزحمه حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 24: 79–94.
خدادادی، ولی؛ چراغی­نی، علی و ویسی، سجاد (1398)، بررسی حق‌الزحمه حسابرسی براساس مراحل چرخه عمر شرکت (منتج‌شده از الگوهای جریان نقد)، پژوهش‌های حسابداری مالی، 11(41): 23–41.
خدادادی، ولی؛ ویسی، سجاد و چراغی­نیا، علی (1396)، ﺑﺮرسی راﺑﻄﻪ ﺑﻴﻦ ﺗﻤﺮﻛﺰ ﻣﺸﺘﺮی و ﺣﻖ‌اﻟﺰﺣﻤﻪ ﺣﺴﺎﺑﺮﺳﻲ، دانش حسابداری مالی، 1(12): 45–60.
خدامی­پور، احمد؛ حسینی­نسب، حجت و اشتریان، افشین (1397)، تأثیر محافظه کاری حسابداری و مالکیت سهامداران نهادی بر مدیریت سود با استفاده از قانون بنفورد، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 39: 1–27.
داروغه ­حضرتی، فاطمه و پهلوان، زهرا (1391)، رابطه بین کیفیت گزارش حسابرسی و حق‌الزحمه حسابرسی در شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، 4(60): 13–24.
درخشی، رضا؛ بادآورنهندی، یونس و برادران حسن­زاده، رسول (1394)، تأثیر ساختار مالکیت و ساختار مالی بر حق‌الزحمه حسابرسی، دانش حسابرسی، 60: 93–113.
دیانتی­­دیلمی، زهرا (1398)، روش تحقیق در حسابداری، تهران: عدالت نوین.
دیانتی­­دیلمی، زهرا و بیاتی، مرتضی (1394)، رابطه رقابت بازار محصول و حق‌الزحمه حسابرس مستقل، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 7(27): 23–38.
رجبی، روح­اله و محمدی خشوئی، حمزه (1387)، هزینه های نمایندگی و قیمت‌گذاری خدمات حسابرسی مستقل، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 15(53): 35–52.
سپاسی، سحر و اسدی وصفی، مهدی (1395)، بیش‌اعتمادی مدیران و حق‌الزحمه حسابرسی باتأکیدبر نقش کمیته حسابرسی، دانش حسابداری و حسابرسی مدیریت، 5(19): 129-138.
سجادی، سیدحسین و بنایی ­قدیم، رحیم (1397)، تأثیر محافظه‌کاری مشروط بر حق‌الزحمه حسابرسی در شرکت‌های پذیرفته‌شده بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 10(38): 5–20.
قدیمی­پور، جواد و دستگیر، محسن (1395)، بررسی تأثیر عوامل ریسک دادخواهی حسابرسان بر حق‌الزحمة حسابرسی، پژوهش‌های حسابداری مالی، 8(30): 37–54.
مرادی، محمد و محقق، فاطمه (1396)، رقابت بازار محصول و حق‌الزحمه حسابرسی: باتأکیدبر نقش حاکمیت شرکتی، پژوهش‌های تجربی حسابداری، 26: 33–52.
مشایخی، بیتا؛ حسن­زاده، شادی؛ امینی، یاسین و منتی، وحید (1395)، تأثیر کیفیت حسابرسی داخلی بر حق‌الزحمه حسابرسی مستقل، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 8(31): 41–56.
موسوی، سیدعلی­رضا و داروغه ­حضرتی، فاطمه (1391)، ارزیابی حق‌الزحمه حسابرسی و جریان نقد آزاد، (پژوهشگر) فصلنامه مدیریت، ویژه‌نامه: 53–65.
مهربان­پور، محمدرضا؛ جندقی ­قمی، محمد و رجب­بیکی، محمدعلی (1395)، سرمایه اجتماعی و حق‌الزحمه حسابرسی، بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، 25 (2): 269-288.
نیکبخت، محمدرضا و تنانی، محسن (1389)، آزمون عوامل مؤثر بر حق‌الزحمه حسابرسی صورت‌های مالی، پژوهش‌های حسابداری مالی، 2: 32–111.
واعظ، سیدعلی؛ احمدی، محمدرمضان و رشیدی باغی، محسن (1393)، تأثیر کیفیت حسابرسی بر حق‌الزحمه حسابرسی شرکت‌ها، دانش حسابداری مالی، 1(1): 87–107.
واعظ، سیدعلی؛ عابدی ­صدقیانی، بابک و نخیلی، اشکان (1393)، تأثیر فرصت‌های سرمایه‌گذاری صاحب‌کار بر حق‌الزحمه حسابرسان متخصص، فصلنامه حسابداری مالی،6 (24): 1–21.
Alves, S. (2012). Ownership structure and earnings management: Evidence from Portugal. Australasian Accounting Business and Finance Journal, 6(1), 57–74.
Barua, A., Hossain, Md., & Rama, DV. (2019). Financial versus operating liability leverage and audit fees. International Journal of Auditing, 23 (2), 231–44.
Batten, J.A., & Vo, X. V. (2015). Foreign ownership in emerging stock markets. Journal of Multinational Financial Management, (32-33), 15-24.
Chamberlain, T. W., Butt, U.R., & Sarkar, S. (2014). Accruals and real earnings management around debt covenant violations. International Advances in Economic Research, 20 (1), 119-20.
Chung, C.Y., & Wang, K. (2014). Do institutional investors monitor management? Evidence from the relationship between institutional ownership and capital structure. North American Journal of Economics and Finance, November (3), 203–33.
Chung, K.H., & Zhang, H. (2011). Corporate governance and institutional ownership. The Journal of Financial and Quantitative Analysis. Cambridge University Press University of Washington School of Business Administration.
Dakua, S. (2019). Effect of determinants on financial leverage in Indian steel industry: A study on capital structure. International Journal of Finance and Economics, 24 (1), 427–36.
DeFond, M.L., & Jiambalvo, J. (1994). Debt covenant violation and manipulation of accruals. Journal of Accounting and Economics, 17 (1–2), 145–76.
Dey, R.M., & Lim, L. (2018). Audit fee trends from 2000 to 2014. American Journal of Business, 33 (1-2), 61–80.
Dhaliwal, D., Lee, H.S, & Neamtiu, M. (2011). The impact of operating leases on firm financial and operating risk. Journal of Accounting, Auditing & Finance, 26 (2), 151–97.
Ettredge, M., Fuerherm, E.E., & Li, Ch. (2014). Fee pressure and audit quality . Accounting, Organizations and Society, 39, 247–63.
Francis, J.R. (1984). The effect of audit firm size on audit prices. A study of the australian market. Journal of Accounting and Economics, 6 (2), 133–51.
Gahlon, J.M., & Gentry, J.A. (1982). On the relationship between systematic risk and the degrees of operating and financial leverage. Financial Management, 11 (2), 15.
Gul, F.A., & Goodwin, J. (2010). Short-term debt maturity structures, credit ratings, and the pricing of audit services. Accounting Review, 85 (3), 877–909.
Gul, F.A., & Tsui, J.S L. (1998). A test of the free cash flow and debt monitoring hypotheses. Journal of Accounting and Economics, 24 (2), 219–37.
Hamada, R. S. (1972). The effect of the firm’s capital structure on the systematic risk of common stocks. The Journal of Finance, 27 (2), 435.
Harris, M., & Raviv, A. (1990). Capital structure and the informational role of debt. The Journal of Finance, 45 (2), 321–49.
Harris, M., & Raviv, A. (1991). The theory of capital structure. The Journal of Finance, 46 (1), 297-355.
Hashmi, M.A., Brahmana, R.K., & Lau, E. (2018). Political connections, family firms and earnings quality. Management Research Review, 41 (4), 414–32.
Hay, D., Knechel, W.R., & Wong, N. (2006). Audit fees: A meta-analysis of the effect of supply and demand attributes. Contemporary Accounting Research, 23 (1), 141–91.
Hillier, D., Ross, S.R., Jaffe, R.W.W.J., & Jordan, B.D. (2010). Corporate Finance. European Edition. Berkshire: McGraw-Hill Higher Education.
Iatridis, G., & Kadorinis, G. (2009). Earnings management and firm financial motives: a financial investigation of UK listed firms. International Review of Financial Analysis, 18 (4), 164-73.
Jensen, M.C. (1986). Agency costs of free cash flow, corporate finance, and takeovers. La Revisión Económica Estadounidense, 76 (2), 323–29.
Jensen, M.C., and Meckling, W.H. (1976). Theory of the firm: Managerial behavior, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics, 3 (4), 305–60.
Johnstone, K.M., & Bedard, J.C. (2003). Risk management in client acceptance decisions. Accounting Review, 78 (4), 1003-1025
Knechel, W.R., Thomas, E., & Driskill, M. (2020). Understanding financial auditing from a service perspective. Accounting, Organizations and Society, 81, 1-23.
Koh, P.S. (2007). Institutional investor type, earnings management and benchmark beaters. Journal of Accounting and Public Policy, 26 (3), 267–99.
Krishnan, G.V., Pevzner, M., & Sengupta, P. (2012). How do auditors view managers’ voluntary disclosure strategy? The effect of earnings guidance on audit fees. Journal of Accounting and Public Policy, 31 (5), 492–515.
Lazzem, S., & Jilani, F. (2018). The impact of leverage on accrual-based earnings management: The case of listed french firms. Research in International Business and Finance, July (44), 350–58.
Lennox, C.S., & Kausar, A. (2017). Estimation risk and auditor conservatism. Review of Accounting Studies, 22 (1), 185–216.
Lev, B. (1974). On the association between operating leverage and risk. The Journal of Financial and Quantitative Analysis, 9 (4), 627.
Myers, S.C. (1977). Determinants of corporate borrowing. Journal of Financial Economics, 5 (2), 147–75.
Niemi, L. (2002). Do firms pay for audit risk? Evidence on risk premiums in audit fees after direct control for audit effort. International Journal of Auditing, 6 (1), 37–51.
Niemi, L., Knechel, W.R., Ojala, H., & Collis, J. (2018). Responsiveness of auditors to the audit risk standards: Unique evidence from big 4 audit firms. Accounting in Europe, 15(1), 33–54.
Nissim, D., & Penman, S.H. (2003). Financial statement analysis of leverage and how it informs about profitability and price-to-book ratios. Review of Accounting Studies, 8 (4), 531–560.
Palmrose, Z.V. (1986). Audit fees and auditor Size: further evidence. Journal of Accounting Research, 24 (1), 97.
Parker, H.S., Corrada Bravo, H., & Leek, J.T. (2014). Removing batch effects for prediction problems with frozen surrogate variable analysis. PeerJ, 2: e561; DOI 10.7717/peerj.56.
Penman, S.H. (2012). Financial Statement Analysis and Security Valuation. Edited by 5th. New York: McGraw-Hill Higher Education.
Rajgopal, S., Venkatachalam, M., & Jiambalvo. J.J. (1999). Is institutional ownership associated with earnings management and the extent to which stock prices reflect future earnings? Universityand Washington and Stanford University. Elsevier BV.
Ramalingegowda, S., & Yu, Y. (2012). Institutional ownership and conservatism. Journal of Accounting and Economics, 53 (1–2), 98–114.
Richardson, S.A., Sloan, R.G., Soliman, M.T., & Tuna, I. (2005). Accrual reliability, earnings persistence and stock prices. Journal of Accounting and Economics, 39 (3), 437–85.
Seetharaman, A., Gul, F.A., & LynnS.G. (2002). Litigation risk and audit fees: evidence from UK firms cross-listed on us markets. Journal of Accounting and Economics, 33 (1), 91-115.
Sharma, V.D. (2004). Board of director characteristics, institutional ownership, and fraud: Evidence from Australia. Auditing, 23 (2), 105–17.
Simunic, D.A. (1980). The pricing of audit services: Theory and evidence. Journal of Accounting Research, 18 (1), 161-173
Simunic, D.A., & Stein, M.T. (1996). The impact of litigation risk on audit pricing: A review of the economics and the evidence. Auditing: A Journal of Practice & Theory, 15.
Yasser, Q.R., Al Mamun, A., & Hook, M. (2017). The impact of ownership structure on financial reporting quality in the east. International Journal of Organizational Analysis, 25 (2), 178-97.
Zingales, L. (1998). Survival of the fittest or the fattest? Exit and financing in the trucking industry. The Journal of Finance, 53 (3), 905–38.