تحلیل دست‌کاری سود با تأکید بر نقش مدیران غیرموظف و مدیریت ریسک سقوط قیمت سهام با استفاده از قانون بنفورد در بازار سهام ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار، گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان، سمنان، ایران

3 مربی، گروه حسابداری، دانشگاه پیام نور،تهران، ایران

چکیده

با وجود زیادشدن میزان آگاهی‌ها و دانش عمومی بهره­گیران از صورت‌های مالی، مسئله اصلی در تصمیم‌گیری درخصوص سرمایه‌گذاری، اتکای زیاد بر اعداد گزارشات حسابداری (به‌خصوص سود حسابداری به‌عنوان یکی از معیارهای اصلی ارزیابی عملکرد) می‌باشد که می‌تواند برای مدیران انگیزه‌های شدید دست‌کاری در صورت‌های مالی را به نفع خود به­وجود آورد. در این تحقیق تلاش می‌شود تا میزان دست‌کاری سود با درنظرگرفتن نقش مدیران غیرموظف و ریسک سقوط قیمت سهام با استفاده از قانون بنفورد و اطلاعات مالی 1248 سال - شرکت طی سال‌های 1390 تا 1397 از شرکت‌های پذیرفته‌شده بورس اوراق بهادار تهران مورد بررسی قرار گیرد. نتایج بررسی­های انجام‌‎شده نشان داد که ارقام سود (زیان) شرکت‌های با ریسک سقوط قیمت سهام از قانون بنفورد تبعیت نمی‌کنند. این در حالی است که ارقام سود (زیان) شرکت‌های بدون ریسک سقوط قیمت سهام از این قانون تبعیت می­کنند. همچنین نتایج نشان داد که در شرکت‌های با ریسک سقوط قیمت سهام، اختلاف با قانون بنفورد در مواردی که نسبت بیشتر مدیران غیرموظف حضور داشتند، کم‌تر بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Analying Profit Manipulation with Emphasis on the Role of Non-Executive Managers and Risk Management of Stock Price Falls Following Benford’s Law in the Iranian Stock Market

نویسندگان [English]

  • seyed hesam vaghfi 1
  • hamed alizadehbirjandi 2
  • sedigheh kamranrad 3
1 Corresponding Author: Assistant Professor, Department of Accounting, Payame Noor University, Tehran, Iran
2 PhD Student in Accounting, Islamic Azad University, Semnan Branch, Semnan, Iran
3 Instructor, Department of Accounting, Payame Noor University, Tehran, Iran
چکیده [English]

Despite the increase in the level of awareness and general knowledge of the beneficiaries of financial affairs, the main issue in investing decisions is the high reliance on accounting report numbers (especially accounting profit as one of the main performance appraisal criteria) that creates many motivations for managers to manipulate (manage) these numbers in their favor. This study is an attempt to examine the extent of profit manipulation by considering the role of non-executive managers and the risk of stock price falls using Benford’s law and financial information of 1248 years of the listed companies during the years 2013-2020  in Tehran Stock Exchange. The results showed that the profit (loss) rate of the companies at risk of falling stock prices do not comply with Benford's law. However, the profit (loss) rate of companies without the risk of falling stock prices follow this law. The results also indicated that in companies with the risk of falling stock prices, differences with Benford's law were lower in cases where  the present proportion of non-executive managers was higher.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Profit Manipulation
  • Non-Executives Managers
  • Risk Of Falling Stock Price
  • Benford's Law
  • Iranian Capital Market
احمدی، محمدرمضان و درسه، صابر (1395)، بررسی تأثیر معیارهای راهبری شرکتی بر خطر سقوط آتی قیمت سهام در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش­های حسابداری مالی، 8(3): 42-19.
اسماعیل‌زاده ‌مقری، علی؛ جلیلی، محمد و زند عباس‌آبادی، عباس (1389)، بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی بر کیفیت سود در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، 3(4-7): 79-91.
بادآورنهندی، یونس و داداش‌زاده، قادر (1396)، چرخه عمر شرکت و ریسک سقوط و جهش قیمت سهام، مدل­سازی ریسک و مهندسی مالی، 2(1): 98-114.
پورحسین، سمیه (1398)، بررسی مطابقت داده‌های بورس اوراق بهادار تهران با قانون بنفورد، مدیریت دارایی و تأمین مالی، 7 (1): 103-112.
جمشیدی‌ نوید، بابک و مهری، عاطفه (1397)، رابطه دستکاری سود و مدل Z-Score در شرکت­های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، اولین کنفرانس ملی و اولین کنفرانس بین‌المللی حسابداری مدیریت و صنایع ایران.
خیام‌بور، اکبر؛ خردیار، سینا؛ رضایی، فرزین و وطن‌پرست، محمدرضا (1399)، ارزیابی سودمندی در تصمیم افشای اطلاعات مؤلفه‌های ریسک، مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، 11(42): 419 – 445.
رستمی، محمدرضا و جعفری‌ درگیری، اعظم (1392)، بررسی قانون بن فورد در بورس اوراق بهادار تهران، پژوهش­های مدیریت در ایران، ۱۷(۱): ۹۵-۱۱۰.
رهنمای ‌رودپشتی، فریدون؛ هیبتی، فرشاد؛ طالب‌نیا، قدرت‌اله و نبوی‌چاشمی، سیدعلی (1391)، ارائه الگوی سنجش تأثیر مکانیزم­های حاکمیت شرکتی بر مدیریت سود در بورس اوراق بهادار تهران، حسابداری مدیریت، 5(1-12): 100-79.
شمس‌الدینی، کاظم؛ دانشی، وحید و محلاتی ‌راینی، محمدعلی (1397)، توانایی قانون بنفورد در کشف تقلب در دو صورت سود یا زیان و ترازنامه، دانش حسابرسی، 18(73): 166-187.
فلاح، افشین و دانش‌زاده، محمدرضا (1392). قانون بنفورد و کاربردهای آن، اندیشه آماری، ۱۸(۱)، ۷۱-۸۴.
کاشی، حدیث (1399)، بررسی رابطه بین قدرت مدیرعامل و خطر سقوط قیمت سهام باتأکیدبر نقش تعدیل­گر ساختار مالکیت و مدیران زن در هیئت‌مدیره، رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 32: 118-139.
محمدی، حمید؛ صالحی‌راد، معصومه و حاجی‌زاده، سعید (1390)، شناسایی مدیریت آرایشی سود با استفاده از قانون بنفورد، دانش حسابرسی، 11(45): 51-67.
موسوی‏ شیری، سیدمحمود؛ پیشوا، فاطمه و خلعتبری، حسن (1395)، ارزیابی مدیریت سود در سطوح محافظه‎کاری و سرمایه‎گذاران نهادی با استفاده از قانون بنفورد، فصلنامه بررسی­های حسابداری و حسابرسی، 23(2): 234-213.
هاشمی، سیدعباس و حریری، امیرسینا (1396)، ارزیابی توانایی قانون بنفورد در شناسایی و پیش‎بینی کشف تقلب مالی، بررسی‏‌های حسابداری و حسابرسی، 24(2): 283-302.
Amiram, D., Bozanic, Z. & Rouen, E. (2015). Financial Statement Errors: Evidence from the Distributive Characteristics of Financial Statement Numbers. Review of Accounting Studies 20, 1540-1593.
Beasley, M. (1996). An empirical analysis between the board of director composition and financial fraud. The Accounting Review, 71, 443-466.
Benford, F. (1938). Irregular Numbers. Proceedings of the American Philosophical Society, 78, 551-572.
Chen, C., Kim, J. B., & Yao, L. (2017). Earnings smoothing: Does it exacerbate or constrain stock price crash risk?. Journal of Corporate Finance, 42, 36-54.
El Mouaaouy, F., & Riepe, J. (2018). Benford and the Internal Capital Market: A Useful Indicator of Managerial Engagement. German Economic Review, 19(3), 309-329.
Henselmann, K., Scherr, E. & Ditter, D. (2013). Applying Benford Law to Individual Financial Reports: An Empirical Study Based on SECXBRL Records. Course papers in accounting evaluation auditing.
Hill, T. P. (1995). Base Mismatch Indicates Benford’s Law. Proceedings of the American Mathematical Society, 123, 887-895.
Hutton, A. P., Marcus, A. J., & Tehranian, H. (2009). Fuzzy financial statements, R2 and risk of failure. Journal of Financial Economics, 94, 67-86.
Indrabudiman, A. & Hidayat, T. (2016). Analysis of Benford's law for corporate evidence from Indonesia. International Journal of Engineering Sciences and Research Technology, 5(11), 1187-1207.
Hu, J., Li, S., Taboada, A. G., & Zhang, F. (2020). Corporate board reforms around the world and stock price crash risk. Journal of Corporate Finance, 62, 101557.
Kim, J.B., Luo, L., & Xei, H. (2016). Dividend payment and the risk of falling stock prices. www.ssrn.com.
Jeon, K. (2019). Corporate governance and stock price crash risk. Academy of Accounting and Financial Studies Journal, 23(4), 1-13.
Kothari, S. P., Shu, S., & Wysocki, P. D. (2009). Do managers withhold bad news?. Journal of Accounting research, 47(1), 241-276.
Lin, F., Wu, C. M., Fang, T. Y., & Wun, G. C. (2014). The relationship between accounting conservatism, institutional investors and profit manipulation. Economic Modeling, 37, 164-174.
Newcomb, s. (1881). Note on the Frequency of use of the Different Digits in Natural Numbers. American journal of Mathematics, 4, 39-40.
Nigrini, M., & Miller, S. (2009). Data detection using Benford's second-order tests. Audit: A Journal of Practice and Theory, 28(2), 305-324.
Ozer, J. and B. Babacan (2013). Benford Law and Digital Analysis: Application in the Turkish Banking Sector. Journal of Business and Economic Research, 4, 29-41.
Shahab, Y. Ntim, C. G., Ullah, F. Yugang, Ch., & Ye, Z., (2020). CEO Power and Stock Price Crash Risk in China: Do Female Drectors' Critical Mass and Ownership Structure Matter?. International Review of Financial Analysis, 68, 101457
Sunder, S. (2010). Riding the Accounting Train, From Crisis to Eighty Years of Crisis, presented at the Conference on Financial Reporting, Auditing and Governance. Lehigh University, Bethlehem, Pennsylvania
Xin, Y., Gu, X., & Li, T. (2015). The structure of industry competition, market power and the risk of falling stock prices. Review of China Accounting and Finance, 17(2), 1-46.
Huang, Y., Niu, Z., & Yang, C. (2020). Testing firm-level data quality in China against Benford’s Law. Economics Letters, 109182.