بررسی روند نابرابری درآمد استانی و اثر تخصیص اعتبارات بودجه استانی بر آن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، دانشکده علوم اجتماعی و رفتاری، دانشگاه بین‌المللی اهلبیت (ع)، تهران، ایران

2 دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه بین‌المللی اهلبیت (ع)، تهران، ایران

3 نویسنده مسئول: دانشجوی کارشناسی ارشد رشته علوم اقتصادی، دانشگاه بین‌المللی اهلبیت (ع)، تهران، ایران

چکیده

پدیده نابرابری منطقه‌ی و بروز آن در دهه‌های اخیر، سیاست‌مداران و برنامه‌ریزان بخش اقتصادی را بر آن داشت، در خصوص کاهش نابرابری مسئولیت‌های مناسب‌تری را برای دولت‌ها تعریف نمایند. براین اساس محاسبه نابرابری‌ها و شناسایی عوامل مؤثر بر نابرابری درآمدی منطقه‌ای و اتخاذ سیاست‌های کارا از سوی برنامه‌ریزان جهت بهبود تعادل و توازن بین مناطق از اهمیت فوق‌العاده‌‌ای برخوردار است. بنابراین در این تحقیق با استفاده از روش اقتصاد‌سنجی حداقل مربعات کاملاً اصلاح‌شده به تخمین مدل نابرابری درآمد استانی طی دوره (1384-1397) استان‌های ایران پرداخته‌ شده است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد در بلندمدت نابرابری در تخصیص اعتبارات هزینه‌های جاری استانی، اعتبارات تملک دارایی‌های سرمایه‌ای استانی و درنهایت تخصیص اعتبارات کل بودجه استانی، نابرابری توزیع درآمد استان‌ها را تشدید می‌کند. همچنین افزایش رونق اقتصادی در کشور، نابرابری بین مناطق را کاهش می‌دهد هرچند افزایش نرخ تورم این نابرابری را افزایش می‌دهد. بنابراین سیاست‌گذاران اقتصادی جهت کاهش شکاف نابرابری درآمدی میان استان‌های ایران علاوه بر رونق اقتصادی و کنترل نرخ تورم می‌بایست در تخصیص اعتبارات بودجه‌ای میان استان‌ها، میزان نابرابری موجود را کاهش دهند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Trend of Provincial Income Inequality and the Effect of Allocating Provincial Budget Funds on it

نویسندگان [English]

  • mohammad ghaffary fard 1
  • gholam abbas alamdar 2
  • gholamreza afzali 3
1 Assistant Professor, College of Social and Behavioral Sciences, Ahle Beyt International University, Tehran, Iran
2 MA Student of Economic Sciences, Ahle Beyt International University, Tehran, Iran
3 Corresponding Author: MA Student of Economic Sciences , Ahle Beyt International University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The phenomenon of regional inequality and its occurrence in recent decades has prompted policymakers and economic planners to define more appropriate responsibilities for governments to reduce inequality. Therefore, calculating inequalities and identifying the factors affecting regional income inequality and adopting effective policies by planners to improve the balance between regions is extremely important. Therefore, in this study, using the fully modified least squares econometric method, the model of provincial income inequality during the period (2005-2008) of the provinces of Iran has been estimated. The results show that in the long run, inequality in the allocation of funds for provincial current expenditures, appropriations for the acquisition of provincial capital assets, and finally the allocation of funds for the entire provincial budget, intensifies inequality in the distribution of income of provinces. Increasing economic prosperity in the country also reduces inequality between regions, Although increasing inflation enhances this inequality. Therefore, in addition to economic prosperity and controlling inflation economic policy makers should reduce the existing inequality in the allocation of budget funds between the provinces in order to reduce the income inequality gap between the provinces of Iran

کلیدواژه‌ها [English]

  • Budget Allocation
  • Income Inequality
  • Province
  • Fully Modified Squares
ابو نوری، اسماعیل، جوشکار، آرش (1386). اثر شاخص‌های اقتصاد کلان بر توزیع درآمد در ایران: مطالعه بین استانی. مجله تحقیقات اقتصادی، شماره 77.
پایتختی اسکویی، سید علی و طبقچی اکبری، لاله (1394). برآورد بردار هم انباشتگی اقتصاد خاکستری و توسعه انسانی با روش حداقل مربعات پویای پانلی. فصلنامه مدل‌سازی اقتصاد‌سنجی، سال اول، 3: 125-142.
جمالی، فیروز، قنبری، ابوالفضل و پور محمد، محمدرضا (1389). نگرشی بر مفهوم نابرابری و مفاهیم مرتبط با آن در مطالعات اجتماعی اقتصادی. مجله برنامه‌ریزی و آمایش فضا، دوره 14، ش2: 141-121.
خالو باقری، مهدیه (1391). رویارویی با نابرابری فضایی ضمن به‌کارگیری برنامه‌ریزی مبتنی بر ارتقای کیفیت زندگی( موردمطالعه: منطقه 13 شهر تهران). فصلنامه اقتصاد و مدیریت شهری، شماره 1: 67-49.
خواستی، حجت ایزد (1398). بررسی نابرابری در تخصیص اعتبارات بودجه استانی و تأثیر آن بر نابرابری درآمد‌های منطقه‌ای در ایران. فصلنامه علمی پژوهشنامه اقتصادی، شماره 75: 70-39.
سوری، علی (1392). اقتصادسنجی (جلد2). تهران: انتشارات فرهنگ شناسی.
عرب مازار، عباس، رحمانی فضلی، هادی (1395). تخصیص بهینه استانی بودجه: رویکرد مدل برنامه‌ریزی آرمانی. فصلنامه نظریه‌های کاربردی اقتصاد، شماره 3:  152-133.
غفاری فرد، محمد (1397). بررسی روند سیاست‌گذاری توسعه و توازن منطقه‌ای طی برنامه‌های توسعه در ایران و ارائه‌ی راهبرد‌های اساسی. فصلنامه علمی مطالعات راهبردی سیاست‌گذاری عمومی، دوره 9، 30.
غفاری فرد، محمد، شجاعی، محمدرضا (1399). بررسی آثار اقتصادی نحوه تخصیص بودجه به استان‌های کشور بر اساس نیاز و ظرفیت آن‌ها (رویکرد پانل دیتا). نشریه علمی پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالی، ش3: 148-109.
غفاری فرد، محمد، ملکی نصر، هاشم (1400). بررسی آثار توزیعی اعتبارات ناشی از درآمد حاصل از صادرات نفت در استان های مختلف ایران. نشریه عملی پژوهش های راهبردی بودجه و مالی، ش1: 112-83.
کلانتری، خلیل (1380). برنامه‌ریزی و توسعه منطقه‌ای، تهران: انتشارات خوشبین.
مهدوی، ابوالقاسم، طاهری هنجنی، مرضیه و شمس الاحرار، فاطمه (1396). تأثیر آزادسازی تجاری بر رشد اقتصادی کشور‌های منتخب حوزه خاورمیانه ( با تأکید بر مدل‌های رشد درون‌زا). فصلنامه اقتصاد کاربردی، دوره7، شماره 20.
مهرگان، نادر و زمانی شبخانه، صابر (1392). بررسی اثر شهرنشینی بر توزیع درآمد در ایران با تأکید بر نظریه کوزنتس. فصلنامه علمی پژوهشی برنامه‌ریزی و بودجه، 3.
 
Bayar, Yilmaz, Aytemiz, Levent. (2019). The Misery Index, Corruption and Income Inequality in Latin American Countries: A Panel Cointegration and Causality Analysis. Scientific Annals of Economics and Business vol (66), no(3), 309-319.
Engle,R.F. C. W. J. Granger (1987). Cointegration and Error Correction; Representation, Estimation. and Testing, Econometrica , 55; 251-276.
Gallet, C. A. and R. M. GALLET (2004). ‘’ U.S. Growth and income inequality; The importance of the initial Rate of inflation, Employment Paper.
Granger, C. W. J. and P. Newbold (1974). Spurious regressions in Econometrics. Journal of Econometrics, 2; 111-120.
Kao, C.and M. H. Chiang (2000). On the estimation and inference of a Cointegrated regression in panel data. Advances in Econometrics, 15; 179-222.
Kim, S (2008). Spatial Inequality and Economic Development; Theories, facts, and policies. Commission on Growth and Development, 1 No 16.
Kuznets, S (2018). ‘’ Economic Growth and income inequality ‘’. American Economic Review, 45, pp. 128.
Persson, T. and Tabellini, G (2004). ‘’ Is Inequality Harmful for Growth? Theory and Evidence’’. American Economic Review, 84, pp.600621.
Steward, K (2002). Measuring well-being and exclusion in Europe’s regoms. London; Centre for Analysis of social Exclusion. London; London School fo Economics and political Science.
Williamson, JG (1965). ‘’ Regional Inequality and the process of Economic Development’’. Economic Development and Cultural Change. 13(4), pp. 184.
Yang, Y., Greaney, T. M. (2017). “Economic Growth and Income Inequality in the Asia Pacific Region: A Comparative Study of  China, Japan, South Korea, and the United States”. Journal of  Asian Economics, 48, p p.622.