بررسی فقهی – حقوقی تأمین مالی شرکت‌های نفتی از طریق قراردادهای VPP و پیش‌فروش محصول در ساختار قرارداد IPC

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری مدیریت قراردادهای بین‌الملل نفت و گاز، دانشکده اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران

2 استاد، گروه انرژی، دانشکده اقتصاد، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران

3 استادیار، گروه حقوق خصوصی، دانشکده حقوق، دانشگاه امام صادق علیه السلام، تهران، ایران

چکیده

در اجرای پروژه­های بالادستی نفت و گاز، عواید حاصل از قراردادهای نفتی مهم‌ترین دارایی­ یک شرکت­ اکتشاف و تولید است. به‌واسطه یک قرارداد نفتی، عموماً شرکت اکتشاف و تولید مستحق دریافت نفت و یا گاز طبیعی خواهد شد. یکی از راهکارهای تأمین مالی مطلوب و متناسب با شرایط پروژه­های بالادستی نفت و گاز، استفاده از قراردادهای پیش‌فروش نفت و گاز و یا انتشار اوراق سلف نفتی است. یکی از قراردادهای مرسوم در دنیا پرداخت بر مبنای تولید حجمی (VPP) است. در این تحقیق با روشی توصیفی تحلیلی مشخص گردید که از دیدگاه فقهی و حقوقی قابلیت استفاده از روش VPP وجود ندارد، لیکن شرکت­های پیمانکار و یا شرکت پروژه به‌عنوان طرف دوم قرارداد و بر مبنای قراردادهای بلندمدت فروش نفت که ملحق به قرارداد IPC است می­توانند نفت و یا گاز طبیعی را جهت تأمین مالی خود پیش‌فروش کنند. پیش‌فروش نفت و گاز در مرحله اکتشافی و عدم قطعیت تجاری بودن میدان با محدودیت مواجه است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Jurisprudence - Legal Review of Oil Companies Financing through VPP Contracts and Product Pre -Sale in IPC Contract Structure

نویسندگان [English]

  • Seyyed Amir Hossein Etesami 1
  • Mehdi Sadeghi Shahedani 2
  • Maghsoud Imani 3
1 Corresponding AuthorPhD Candidate, Department of Management of International Oil and Gas Contracts, Faculty of Economics, Imam Sadegh University, Tehran, Iran
2 Professor of Energy, Faculty of Economics of Imam Sadegh University, Tehran, Iran
3 Assistant Professor, Department of Private Law, Imam Sadegh Faculty of Law, Tehran, Iran
چکیده [English]

In the implementation of upstream oil and gas projects, the proceeds from the oil contracts are the most important asset of an exploration and production company. With an oil contract, the exploration and production company will generally be entitled to receive oil or natural gas. One of the favorable financing strategies and tailored to the conditions of upstream oil and gas projects is the use of oil and gas pre -sale contracts or the issuance of oil securities. One of the most common contracts in the world is Volume Production Payment (VPP). In this study, it was specified in an analytical way that the VPP method is not available from the jurisprudential and legal perspective, but the contractor or project company as the second party to the contract and on the basis of long -term oil sales contracts that are joined by the IPC contract. They can sell oil or natural gas for their financing. Oil and gas pre -sale in the exploration phase and the commercial uncertainty of the field is restricted.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Oil and Gas Pre -Sale
  • Exploration and Production Companies
  • Property
  • IPC
  • VPP
ابراهیمی، سید نصرالله؛ مهدی، منتظر و مسعودی، فرزاد (1393). اصول قانونی حاکم بر قراردادهای خدماتی بالادستی صنعت نفت و گاز ایران. پژوهشنامه اقتصاد انرژی ایران، سال سوم
ابن براج، عبدالعزیز بن نحریر (1406 ق). المهذب. قم: دفتر انتشارات اسلامی
ابن فهد حلی، احمد بن محمد (1407 ق). المهذب البارع فی شرح المختصر النافع. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
امامی، سید حسن (بی­تا). حقوق مدنی. تهران: انتشارات اسلامیه.
انصاری‌نسب، مصطفی؛ مرادی، حسن و الماسی، نجادعلی (1399). انتقال حقوق و تعهدات قراردادی با تأکید بر فقه امامیه. فصلنامه حقوق اسلامی، سال 16، شماره
جزیری، عبدالرحمان (1405 ق). الفقه علی المذاهب الاربعه. بیروت: دارالکتاب العلمیه.
جعفری لنگرودی، محمدجعفر (1386). مبسوط در ترمینولوژی حقوق. تهران: انتشارات گنج دانش.
حلی، حسن بن یوسف (1413 ق). قواعد الاحکام فی معرفه الحلال و الحرام. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
حلی، حسن بن یوسف (1413 ق). مختلف الشیعه فی احکام الشریعه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
سلار، حمزه بن عبدالعزیز (1404 ق). المراسم العلویه و الاحکام النبویه. قم: منشورات الحرمین.
شهید اول، محمد بن مکی (1417 ق). الدروس الشرعیه فی فقه الامامیه. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
شهید ثانی، زین‌الدین بن علی (1413 ق). مسالک الافهام الی تنقیح شرائع الاسلام. قم: مؤسسه المعارف الاسلامیه.
شهیدی، مهدی (1389). حقوق مدنی 6، عقود معین 1. تهران: انتشارات مجد.
شهیدی، مهدی (1377). تشکیل قراردادها و تعهدات. تهران: نشر حقوقدان.
صدر، سید محمدباقر (1417 ق). اقتصادنا. قم: دفتر تبلیغات اسلامی.
طوسی، محمد بن حسن (1400 ق). النهایه فی مجرد الفقه و الفتاوی. بیروت: دارالکتاب العربی.
عرفانیان، مهدی (1393). آشنایی با مفاهیم حقوق عمومی، بررسی مفهوم اقطاع. دفتر مطالعات نظام سازی اسلامی، پژوهشکده شورای نگهبان.
فیاض کابلی، محمداسحاق (1426 ق). رساله توضیح المسائل. قم: انتشارات مجلسی.
کاتوزیان، ناصر (1387). حقوق مدنی، دوره عقود معین. تهران: شرکت سهامی انتشار.
 بن خضر، جعفر (1422 ق). کشف الغطاء عن مبهمات الشریعه الغراء. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم.
کلینی، محمد بن یعقوب (1407 ق). الکافی. تهران: دارالکتاب الاسلامیه.
کوخایی زاده، کریم؛ نیازی، قدرت الله و رضوانی مفرد، احمد (1397). مالکیت معدن در فقه امامیه با رویکردی به دیدگاه فقهای مذاهب چهارگانه اهل سنت. دوفصلنامه علمی پژوهشی فقه مقارن، سال ششم، شماره 12،
محقق حلی، جعفر بن حسن (1418 ق). المختصر النافع فی فقه الامامیه. قم: مؤسسه المطبوعات الدینیه.
محقق داماد، سید مصطفی و احمدی­فر، رسول (1392). اثر تسلیم در انتقال مالکیت مبیع کلی فی الذمه. حقوق تطبیقی، شماره محقق داماد، سید مصطفی و امامی پور، محمد (1388). واگذاری حقوق ناشی از قرارداد. نامه حقوقی، شماره
محقق سبزوارى، محمدباقر (1423 ق). کفایة الأحکام. قم: دفتر انتشارات اسلامى وابسته به جامعه مدرسین حوزه علمیه قم.
مرادی، عبدالرحیم و رنجبر، مسعودرضا (1395). مالکیت منابع نفت و گاز درجا و بهره­برداری از آن در فقه اسلام. فصلنامه پژوهش­های فقه و حقوق اسلامی، سال سیزدهم، شماره
مقدس اردبیلی، احمد بن محمد (1403 ق). مجمع الفائده و البرهان فی شرح ارشاد الاذهان. قم: دفتر انتشارات اسلامی.
مکارم شیرازی، ناصر (1416 ق). انوار الفقاهه. قم: مدرسه امام علی.
منتظری، حسینعلی (1409 ق). دراسات فی ولایه الفقیه و فقه الدوله الاسلامیه. قم: تفکر.
موسوی خمینی، سید روح‌الله (1390). تحریرالوسیله. جلد اول، نجف: مطبعه الاداب.
موسوی خمینی، سید روح‌الله (بی­تا). تحریرالوسیله. قم: دارالعلم.
موسویان، سید عباس (1391). بازار سرمایه اسلامی 1، تهران: سازمان انتشارات پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه.
موسویان، سید عباس و قراملکی بهاری، حسن (1391). مبانی فقهی بازار پول و سرمایه. تهران: دانشگاه امام صادق علیه‌السلام.
میثمی، حسین و موسویان، سید عباس (1398). اتحاد مالکیت در چهارچوب اسلامی و دلالت­های آن در بازارهای مالی (پول و سرمایه). دوفصلنامه علمی تحقیقات مالی اسلامی، سال نهم
نجفی، محمدحسن (1362). جواهر الکلام فی شرح شرائع الاسلام. بیروت: دار احیاء التراث العربی.
نراقی، احمد بن محمدمهدی (1415 ق). مستند الشیعه فی احکام الشریعه. قم: مؤسسه آل البیت لاحیاء التراث.
هاشمی شاهرودی، سید محمود و جمعی از محققین (1426 ق). فرهنگ فقه مطابق مذهب اهل‌بیت علیهم السلام. قم: مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت.
هاشمی شاهرودی، سید محمود (1425 ق). کتاب الخمس. قم: مؤسسه دائره المعارف فقه اسلامی بر مذهب اهل‌بیت.
یزدى طباطبایى، سید محمدکاظم (1409 ق). العروة الوثقى. بیروت: مؤسسة الأعلمیه للمطبوعات.Gatti, Stefano. (2008). Project finance in theory
Hillman, Robert. (2006). principles of contract low. USA, Thomson west.
Marek, Michael P. &. Wilson, Robert A. (2014). A Future for Reserve-Based Lending in Emerging Markets? Limitations of the Traditional Model. Texas Journal of Oil, Gas, and Energy Law. Vol10: 1and practice, Elsevier Inc, Designing, Structuring, and Financing Private and Public Projects
Moody’s Investors Service, Inc. (2006). Volumetric Production Payments - Analytical Implications and Adjustments for E&P Companies, Special Comment, March.
Salih, Rdhwan Shareef; Salih, Mohsin Shareef. (2017). Compare and Contrast Offtake Agreements and Concession Agreements. Journal of Law, Policy and Globalization, Vol. 57, Yunus, habib. (2014). Volumetric Production Payments (VPP) in oil and gas properties in the US