بررسی نقش کیفیت حاکمیت شرکتی بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت ها و اجتناب مالیاتی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: استادیار، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

2 مربی گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، اقتصاد و حسابداری، دانشگاه پیام نور، تهران، ایران

3 دانشجوی دکتری حسابداری، دانشکده علوم اداری و اقتصاد، دانشگاه الزهرا (س)، تهران، ایران

چکیده

مسئولیت اجتماعی شرکت ها از مولفه های اثرگذار مرتبط با اخلاق کسب و کار است که به نقش شرکت ها درحوزه اجتماع می‌پردازد. مسئولیت اجتماعی شرکت ها مجموعه وظایف و تعهداتی است که شرکت بایستی در جهت حفظ، مراقبت و کمک به جامعه‌ای که در آن فعالیت می‌کند، انجام دهد. این پژوهش به بررسی ارتباط بین عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت و اجتناب مالیاتی با تاکید بر نقش کیفیت حاکمیت شرکت ها در شرکت‌های پذیرفته شده بورس اوراق بهادر تهران می پردازد. این پژوهش از نوع کاربردی و توصیفی پس رویدادی است. جامعه آماری پژوهش شامل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران طی بازه زمانی ۱۳۹۸-۱۳۹۳ می‌باشد که با استفاده از روش حذف سیستماتیک، تعداد ۱۲۷ شرکت به عنوان نمونه آماری تعیین گردید. برای آزمون فرضیه های پژوهش، از روش رگرسیون چند متغیره با استفاده از داده های ترکیبی استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از این است که بین عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت و اجتناب مالیاتی رابطه منفی و معناداری وجود دارد. همچنین کیفیت حاکمیت شرکتی نقش میانجی در رابطه بین عملکرد مسئولیت اجتماعی شرکت و اجتناب مالیاتی دارد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Investigating the Role of Corporate Governance Quality on the Relationship between Social Responsibility of Companies and Tax Avoidance

نویسندگان [English]

  • Mehdi Khorramabadi 1
  • soheila lashgarara 2
  • neda pourgholamreza 3
1 Corresponding author: Assistant Professor, Department of Accounting, Faculty of Management, Economics and Accounting, Payam Noor University, Tehran, Iran
2 Instructor, Department of Accounting , Faculty of Management, Economics, and Accounting, Tehran Payam Noor University.Tehran. Iran
3 PhD student in Accounting, Faculty of Social Sciences and Economics, Alzahra University, Tehran, Iran
چکیده [English]

The social responsibility of companies is one of the most effective components of business ethics that deals with the role of companies in the community. Social responsibility for companies is a set of duties and obligations that the company must fulfill to maintain, care and assist the community in which it operates. This study examines the relationship between corporate social responsibility and tax avoidance, emphasizing the role of corporate governance quality in accepted companies in Tehran Stock Exchange. This research is an applied and descriptive research. The statistical population of the study consists of companies listed in the Tehran Stock Exchange over a period of 2014-2019, which was determined by the systematic removal method, as the statistical sample of 127 companies. To test the research hypotheses, the multifunctional regression method is used using combined data. The results show that there is a negative and significant relationship between the performance of the company's social responsibility and tax avoidance. The quality of corporate governance also plays a mediator in the relationship between the performance of the company's social responsibility and tax avoidance.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Corporate Governance
  • Social Responsibility
  • Tax Avoidance
  • Response Commitment

Smiley face

This article is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License (CC BY-NC 4.0)”

 
اسماعیل‌زاده مقری، علی؛ جلیلی، محمد و زند عباس‌آبادی، عباس (1389). بررسی تأثیر حاکمیت شرکتی بر کیفیت سود در بورس اوراق بهادار تهران. مجله حسابداری مدیریت، 3(7)، 91-79.
امیدوار، علیرضا (1385). تعاریف مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها. قابل بازیابی از www.csriran.com
الهیاری، عباس؛ پورزمانی، زهرا و ترابی، تقی (1397). اثربخشی ابعاد حاکمیت شرکتی بر رابطه مسئولیت اجتماعی و عدالت مالیاتی. فصلنامه علمی پژوهشی حسابداری مدیریت، 11(38، 46-27.
برزگر، قدرت‌اله و غواصی کناری، محمد (1395). مطالعه رابطه سطح افشاری مسئولیت اجتماعی و سیاست تقسیم شود در شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. مجله دانش حسابداری، 7(24)، 180-155.
حاجیها، زهره و شاکری، عبدالرضا (۱۳۹۸). حاکمیت شرکتی، افشای مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت‌. فصلنامه پژوهش‌های حسابداری مالی، 11(44)، ۱۹۲-۱۷۵.
حساس یگانه، یحیی و برزگر، قدرت اله (۱۳۹۲). ارائه مؤلفه‌ها و شاخص‌های بعد اجتماعی مسئولیت شرکت‌ها و وضعیت موجود آن در ایران. مطالعات توسعه اجتماعی-فرهنگی، 2(1)، 222-199.
حساس یگانه، یحیی و رضائی، شهروز (۱۳۹۷). مدلی برای تأثیر مسئولیت اجتماعی و هزینه‌های مدیریت مالیات شرکت بر اجتناب و فرار مالیاتی. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 15(58)، 58-27.
حساس یگانه، یحیی، بولو، قاسم و رضائی، شهروز (۱۳۹۸). الگویی برای تأثیر ابعاد منتخب مسئولیت اجتماعی شرکت بر اجتناب و فرار مالیاتی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 4(4)، 130-111.
حسن‌زاده، محمد و ایمانی، سجاد (1394). بررسی تأثیر مسئولیت اجتماعی و هزینه‌های مدیریت مالیات شرکت بر اجتناب مالیاتی. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، رشته حسابداری، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرمی.
خوشکار، فرزین؛ اسلامی ساراب، مجید و کرمی، علی (1400). نقش تعدیلگر مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها بر رابطه بین کیفیت حاکمیت شرکتی و اجتناب مالیاتی. فصلنامه علمی تخصصی رویکردهای پژوهشی نوین در مدیریت و حسابداری، 5(83)، 401-384.
دارابی، رؤیا؛ پاشانژاد، یوسف و تدین فرد، اسماعیل (۱۳۹۶). بررسی رابطه بین مسئولیت اجتماعی، عملکرد اقتصادی و اجتناب از مالیات شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. بررسی‌های حسابداری، 4(۱۵)، ۹۲-۶۷.
دیانتی، زهرا و رضاپور پرورش، زهرا (۱۳۹۳). رابطه اخلاق شرکتی، مسئولیت اجتماعی و ماکیاولیسم با فرار مالیاتی. فصلنامه اخلاق در علوم و فناوری. شماره ۹، 13-1.
دیلمی، صفیه و صفری گرایلی، مهدی (۱۳۹۵). بررسی رابطه کیفیت حاکمیت شرکتی و نوسان بازده سهام. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 6(۲۱)، 136-115.
رضایی پیته نویی، یاسر؛ غلامرضاپور، محمد؛ کاظمی، سید پوریا و امیرنیا، نرجس (۱۴۰۰). بررسی نقش تعدیلی مالکیت خانوادگی بر رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی و اجتناب مالیات: آزمون نظریه ثروت اجتماعی – عاطفی و نمایندگی. پژوهش‌های حسابداری مالی، 13(1)، ۹۲-۶۷.
شکراللهی، فاطمه؛ ایزدی نیا، ناصر و سلیمانیان، غلامرضا (۱۳۹۶). تأثیر اجتناب مالیاتی و نظام راهبری شرکتی بر حق‌الزحمه حسابرسی. اولین همایش حسابداری، مدیریت و اقتصاد با رویکرد پویایی اقتصاد ملی، ملایر.
مران‌جوری، مهدی و علیخانی، رضیه (۱۳۹۳). افشای مسئولیت‌های اجتماعی و راهبری شرکتی. بررسی‌های حسابداری و حسابرسی، ۲۱(۳)، 348-329.
یاراحمدی، حسین؛ طاهری نیا، مسعود و گیوکی، ابراهیم (۱۴۰۰). دلایل شکاف بین درآمد مشمول مالیات ابرازی و درآمد مشمول مالیات تشخیصی شرکت‌های غیرتولیدی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه دانش سرمایه‌گذاری، پیاپی ۴۰، 727-707.
Abdelfattah, T., & Ahmed, A. (2020). Tax avoidance, corporate governance, and corporate social responsibility: The case of the Egyptian capital market. Journal of International Accounting,
Allingham, Michael G. and sandmo, A. (1972). imcome tax evasion: Atheoretical analysis. Journal of puplic and economics,
Clarke, J. & Newman, J. (1997). The Managerial State Power, Politics and Ideology in the Remaking of Social Welfare. Published London: Thousands Oaks, Calif: Sage.
Cadbury, C. (1992). The Report of the committee on Financial Aspects of Corporate Governance. The Cod of Best Practice, Gee Professional Publishing, London.
Desai, M. A. & Dharmapala, D. (2006). Corporate tax avoidance and high powered incentives. Journal of Financial Economics, 79, 145-179.
Dyreng, S. D., Hanlon, M., & Maydew, E. L. (2008). Long-run corporate tax avoidance. The Accounting Review, 83(1), 61–82.
Godfrey, P. C. (2005). The Relationship between Corporate Philanthropy and Shareholder Wealth: A Risk Management Perspective. Academy of Management Review, Vol. 30, No. 4, 777–798.
Graham, J., Tucker,A. (2006). Tax shelters and corporate debt policy. Journal of financial economics, 81, 563-594.
Gupta, S., & Newberry, K. (1977). Determinants of the variability in corporate effective tax rates: evidence from longitudinal data. Journal of Accounting and Public Policy, 16, 1-34.
Hoi, C., Wu, Q., & Zhang, H. (2013). Is Corporate Social Responsibility (CSR) Associated with Tax Avoidance? Evidence from Irresponsible CSR Activities. The Accounting Review, 88(6), 2025–2059.
Huseynov, F., & Klamm, B. (2012). Tax avoidance, tax management and corporate social responsibility. Journal of Corporate Finance, Vol 18, 804-827.
Jensen., M., Meckling., W. (1976). Theory of the firm: managerial behavior, agency costs and ownership structure. jounal of financial Economics, 3, 305-360.
Kim, J. -B., Li, Y., & Zhang, L. (2011). Corporate tax avoidance and stock price crash risk: Firm- level ana lysis. Journal of Financial Economics, 100(3), 639–662.
Landry, S., Deslandes, M., & Fortin, A. (2013). Tax Aggressiveness, Corporate Social Responsibility and Ownership Structure. Journal of Accounting, Ethics & Public Policy, Vol. 14, No. 3,
Lanis, R., & Richardson, G. (2013). Corporate social responsibility and tax aggressiveness: A test of legitimacy theory. Accounting Auditing & Accountability Journal, 26(1), 75–100.
Miller, D., Breton-Miller, I. L., & Lester, R. H. (2013). Family firm governance, strategic conformity, and performance: Institutional vs. Strategic perspectives. Organization Science, 24(1), 189–209.
Saleh, M., Zulkifli, N. & Muhamad, R. (2010). Corporate social responsibility disclosure and its relation on institutional ownership. Managerial Auditing Journal, 25(6), 591–613.
Satori, N. (2008). effects of strategic tax behaviors on corporate govermance. university of Michigan.
Sikka, P. (2010). Smoke and Mirrors: Corporate Social Responsibility and Tax Avoidance. Accounting Forum, 34, 153-168.
Watson, L. (2015). Corporate Social Responsibility, Tax Avoidance, and Earnings Performance. Journal of the American Taxation Association, Forthcoming Fall, Vol. 37, No. 2, 1-21.