بررسی تأثیر محرک‌های مالی بر سودآوری بانک‌های منتخب بورسی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 (نوسنده مسئول) دکتری مدیریت گرایش خط‌مشی‌گذاری، دانشکده مدیریت و برنامه‌ریزی راهبردی، دانشگاه جامع امام حسین(ع)، تهران، ایران

2 دانشجوی دکتری اقتصاد اسلامی گرایش اقتصاد بین‌الملل، دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد فیروزکوه، تهران، ایران

چکیده

بانک‌ها نبض فعالیت‌های مالی هستند که با سازماندهی و هدایت دریافت‌ها و پرداخت‌ها، امر مبادلات تجاری و بازرگانی را تسهیل می‌کنند و موجب گسترش بازار‌ها و رشد و شکوفایی اقتصاد شده و وضعیت حاکم بر آنها تأثیر مهمّی بر سایر بخش‌های اقتصادی جامعه دارد. بنابراین، وجود محرک‌های مالی، روابط بانک و نوآوری با تخصیص بهینه منابع مالی باعث رشد و توسعه‌ اقتصادی شده و این امر به جذابیت بیشتر سپرده‌گذران در بانک‌ها منجر شده است و با رقابتی‌شدن بازار و افزایش خلاقیت بانک‌ها در استفاده از ابزارهای متنوع متقاضیان تسهیلات بانکی نیز بیشتر می‌شوند. این مقاله، به بررسی رابطه محرک‌های مالی درقالب هزینه‌های دولت و مالیات، متغیرهای ویژه بانکی و نوآوری درراستای افزایش سوددهی در بانک‌های منتخب بورسی طی دوره زمانی 1392 تا 1398 پرداخته است. تخمین مدل با استفاده از روش ARDL PANELصورت پذیرفته است. روش پژوهش حاضر  برمبنای طبقه‌بندی تحقیقات براساس روش، ماهیت و جهت به‌ترتیب توصیفی ـ پیمایشی، کاربردی و پس رویدادی محسوب می‌شود.مطابق با تخمین مدل سودآوری بانک‌های منتخب در مقاله حاضر، مشخص شد که هزینه‌های دولت به‌عنوان شاخص محرک مالی بر سودآوری بانک‌های منتخب بورسی دارای تأثیر مثبت می‌باشد و دیگر محرک مالی که نرخ مالیات است، بر سودآوری بانک‌های بورسی تأثیر منفی و معنی‌دار دارد. همچنین نتیجه تخمین مدل نشان داد که تأثیر متغیر رقابت بانکی، شاخص کفایت سرمایه و شاخص نوآوری (که از میزان تراکنش‌های توسط اینترنت بانک صورت‌ گرفته، استفاده شده است) بر سودآوری مثبت و تأثیر متغیر ریسک اعتباری بر شاخص سودآوری بانک‌ها منفی و معنی‌دار می‌باشد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An Investigation of the Effects of Financial Incentives on the Profitability of the Selected Stock Exchange Banks

نویسندگان [English]

  • hamid haji mola mirzaee 1
  • mohamadsadegh haji mola mirzaee 2
1 science Committee
2 STUDENT
چکیده [English]

Banks are the beating heart of financial activities, which facilitate trade and commerce and flourish markets, and enhance economic growth and prosperity by organizing and directing receipts and payments. Their situation inserts a significant effect on other economic sectors of the society. Therefore, the effect of financial incentives, relationships of banks and their innovation with the optimal allocation of financial resources lead to economic growth and development. In this way more depositors become attracted to banks and banking facilities increase by the competitive market and increased creativity of banks in using various applicants.
   This study is intended to investigate the relationship between financial incentives in terms of government expenditure and taxes, special banking variables and innovations in order to increase profitability in selected listed banks during 2013 to 2019. The model is estimated through ARDL PANEL method. According to the estimation of the profitability model of selected banks in this research, the researchers found out that government expenditure, as an indicator of financial incentives, has a positive effect on the profitability of selected listed banks. The other financial incentive, the tax rate, has a significant negative effect on the profitability of listed banks. Furthermore, the results of model estimation showed that the effect of banking competition, capital adequacy index and innovation index, derived from the transactions made by Internet banking, effect profitability positively. However, the effect of credit risk variable on banks' profitability index is significantly negative.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Financial incentives
  • government expenditure
  • taxes
  • innovation
  • profitability
آذرپندار، فاطمه (1393)، بررسیرابطهبینریسکنقدینگیوریسکاعتباریدربانک‌ها، پایاننامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
ابویسانی، براتعلی (1390)، بررسیراه‌هایافزایشسودآوریدرنظامبانکی(موردمطالعه: بانکملت)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مؤسسه عالی آموزش بانکداری
 افجه‌ای، فاطمه و افجه‌ای، زهرا (1396)، شناسایی، ارزیابی و رتبه‌بندی شاخص‌های نوآوری فناوری اطلاعات در صنعت بانکداری ایران با استفاده از رویکرد تلفیقی دیمتل و تحلیل سلسله‌مراتبی مطالعه موردی: بانک قوامین، پنجمین همایش مدیران فناوری اطلاعات، تهران.
بارال، فرزین (1391)، اثر تغییرات قیمت نفت بر سودآوری بانک‌ها در کشورهای اوپک، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، مجله دانش ش 65.
باقری، ؟؟؟ (1382)، تبیین الگوی ساختار سرمایه شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، تحقیقات مالی، س پنجم، ش 16، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
حیدری، مراد (1385ریسکاعتباری، اندازه‌گیریومدیریت، سازمانمطالعهوتدوینکتبعلومانسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقیق و توسعه علوم انسانی31.
خلیل عراقی، نیما (1384)، شناساییعواملمؤثربرسودآوریبانک‌هایتجاری (مطالعهموردی: بانکرفاه)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
دارابی، دارا (1398)، مدیریتریسکاعتباریبانگاهیبرالگویپرداختتسهیلاتدرسایرکشورها، اداره تحقیقات و کنترل ریسک بانک سپه.
فرزینی، شاپور (1398)، عواملمؤثربرسودآوریبانک‌هایتجاری (مطالعهموردیبانکملت)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات.
صابری، ناصر (1398)، تحلیل عوامل موثر برسودآوری بانک‌های تجاری: مطالعه موردی بانک رفاه،تحقیقات مالی، ش 67.
عرب‌مازار، آرین و ‌هاشمی، جمال (1385)، برآورد نرخ بهینه مالیات بر ارزش‌افزوده در ایران: کاربردی از الگوی دایموند ـ میرلس، تحقیقاتاقتصادی، 99: 7 ـ 61.
عشاقی، دارا (1391)، مدیریتریسکدراندیشةنظریه‌پردازان، تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
فتحی، سعید و توکلی، سیدیاسین (1388)، بررسی ارتباط بین مدیریت سرمایه در گردش و عملکرد بنگاه‌های اقتصادی، بررسی‌های بازرگانی(36).
فخاری، حسین و روحی، قاسم (1392)، بررسی تأثیر وجه نقد نگهداری‌شده و مدیریت سرمایه در گردش بر مازاد بازده سهام شرکت‌ها، دانش حسابداری ش 14.
فراهان، صابر (1398)، بررسی رابطه بین عملکرد مالی شرکت و زمان‌بندی گزارشگری مالی در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران، مطالعاتتجربیحسابداریمالی، ش17.
کهزادی، فرید (1382)، بررسیراه‌هایافزایشسودآوریدرنظامبانکی محورمطالعه: بانکملی، پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم تحقیقات.
کیانی، فراز ( 1394)، آسیب‌شناسی اعتبارات و ریسک اعتباری، صنعتوکارآفرینی، ش 2۳.
لطیفی، جلیل (1393)، رابطة علیت بین سرمایة بانک و سودآوری؛ باتأکیدبر جنبه نظارتی ساختار سرمایه، فصلنامةپژوهش‌هایرشدوتوسعةاقتصادی.
محرابی، جمال (1389)، مطالعهتطبیقیبانکداریاسلامیومتعارفدرایرانو مالزیبا رویکردسودآوری، دومین کنفرانس بین‌المللی توسعه نظام تأمین مالی در ایران.
موسویان، ناصر (1398)، رابطةعلیتبینسرمایةبانکوسودآوریصنعتوکارآفرینی، ش 35.
ونوس، جمال و مختاران، مراد (1389)، بررسی مقایسه‌ای خدمات بانکداری سنتی و بانکداری الکترونیک در ایران؛ پایان‌نامه کارشناسی ارشد؛ دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز.
هاتفی، ناصر (1391)، مهندسیمالیومدیریتریسک، تهران: انتشارات سمت، دانشکده مدیریت دانشگاه تهران.
Acharya, V. V , Naqvi, H. (2012), The Seeds of a Crisis: A Theory of Bank-Liquidity and Risk-Taking over the Business Cycle, Journal of Financial Economics 106, 349-366.
Acharya, V. V. , Shin, H. S. , Yorulmazer, T. (2010), Crisis Resolution and Bank Liquidity. Review of Financial Studies 24, 2166-2205.
Acharya, V. V. , Viswanathan, S. V. (2011), Leverage, Moral Hazard, and Liquidity. Journal of Finance 66, 99-138.
Acharya, V. V. and Naqvi, H. (2012), “The Seeds of a Crisis: A Theory of Bank-Liquidity and Risk-Taking over the Business Cycle”, Journal of Financial Economics 106(2), 349-366.
Ajson (2016) Insurance industry outlook center for financialservices; Deloitte Touche Thomastsu and INN archives.
Al Karim  and Alam (2016) Bank-Specific, Industry-Specific and Macroeconomic, Determinants of Profitability in Taiwanese Banking System: Under Panel Data Estimation, International Research Journal of Finance and Economics,
Allen, L. & Saunders A. (2004). Incorporating systematic influences into risk measurements: a survey of the literature. Journal of Financial Service Research, 26 (2): 40-61.
Arun (2019) Bank specific, industry specific and macroeconomic determinants of profitability in Taiwanese banking system: under panel data estimation. International Research Journal of Finance and Economics, 34:
Athanasoglou, P., Brissimis, S. & Delis, D. (2005). Bank specific, industry specific& macroeconomic determinants of bank profitability. Bank of Greece Working Paper, 25: 21-25.
Athanasoglou, P., Delis M. & Staikouras, C. (2006). Determinants of banking profitability in the south eastern European region. Bank of Greece Working Paper, 47: 53-84.
Baral, K. J. (2005). Health check up of commercial banks in the framework of CAMEL: a case study of joint venture banks in Nepal. The Journal of Nepalese Business Studies, 1(2): 231-241 .
Boahene, S. H. Dasah, J and Agyei S. K. (2012), “Credit risk and profitability of selected banks in Ghana” Research Journal of finance and accounting.
Bourke, P. (1989). Concentration and other determinants of bank profitability in Europe, North America & Australia. Journal of Banking and Finance, 13:32-87.
Bundela (2017) "The anatomy of bank diversification", Journal of Banking & Finance, 34(6),
Christoph j. (2004). Express Credit And Bank Default Risk An Application Of Default Preditctions Models To Banks From Emerging Market Economics¸Internation Conference On Emerging Market And Global Risk Management¸University Of Westminster¸London¸UK.
Cooper, M., Jackson W. & Patterson G. (2003). Evidence of predictability in the cross-section of bank stock returns. Journal of Banking and Finance, 27:214-245
David (2019) Determinants of banking profitability in the south eastern European region. Bank of Greece Working Paper, 47: 53-84.
Daymon (2020) International Review of Business Research Papers Trends in Working Capital Management and its Impact on Firms, Vol. 2, No. 2, October, PP. 45 -58.
Demirguc-kunt, A. & Huizinga, A. (1998). Determinants of commercial banks interest margins and profitability: some international evidence. World Bank Economic Review, 13: 332-345.
Deniz (2017) Health check up of commercial banks in the framework of CAMEL: a case study of joint venture banks in Nepal. The Journal of Nepalese Business Studies,
Derek (2019) "VAT Refunds: A Review of Country Experience, Authorized for Distribution by Jean-Paul Bodin", November.
Dero (2019) Developments affecting the profitability of commercial banks. Federal Reserve Bulletin, 90: 25-35.
Emerson (2016) Evidence of predictability in the cross-section of bank stock returns. Journal of Banking and Finance, 27:
Emron (2019) "Strategic Aspects of Value Added Tax (VAT)", Burgundy School of Business (Groupe ESC Dijon-Bourgogne).
Epure, M. and Lafuente,I (2013). Monitoring Bank Performance in the Presence of Risk, Barcelona GSE Working Paper Series No. 61.
Felix, A.T and Claudine, T.N (2008). Bank Performance and Credit Risk Management, Unpublished Masters Dissertation in Finance, University of Skovde.
Flamini,V.,McDonald A.& Schumacher B.(2009).The determinants of commercial bank profitability in Sub-Saharan Africa. IMF Working Paper,4:6378.
Fredrick O. (2010), “The impact of credit risk management on financial performance of commercial banks in Kenya”. DBA African Management Review.
Greuning H AND Sonja B (2003) “Analyzing and Managing Banking Risk” The World Bank Washington. Gudara, A. Lai, V. S. and Soumare (2010), “Performance risk and capital buffer Under Business Cycles and Banking Regulation: Evidence from Canadian Banking Sector”. Centre for research on Financial Markets Policy.
Gudmundssoa, R. Ngoka-Kisingul, K. and Odongo M. T. (2013), “The role of capital requirement on bank competition and stability: The Case of Kenyan Banking Industry” Centre for Research on Financial Markets and Policy
H Branson (2013) Financial Performance Analysis of the Jordanian Arab Bank by Using the DuPont System of Financial Analysis, International Journal of Economics and Finance,
H.Greuning S.B. Bratanovic¸ Analyzing and Managing Banking Risk¸ the World Bank¸ Washington¸ D.C¸ 2003.
Hashagen, J., Harman, N, Conover, M., & Sharma, J. 2009 “Risk Management in Banking: Beyond the Credit Crisis,” Journal of Structured Finance, vol..
Holtz-Eakin, D. W. Newey and H. S. Rosen (1988), Estimating Vector Auto regressions with Panel Data , Econometrica, 56, pp. 1371-1395.
Imbierowicz, B. , Rauch, C. (2014), The Relationship between Liquidity Risk and Credit Risk in Banks , Journal of Banking & Finance, 40(1), 242-256
Jeremy, M (2019). A Theory of Bank-Liquidity and Risk-Taking over the Business Cycle, Journal of Financial Economics 43: 51-82
Kosmidou, K. (2008).The determinant of banks' profit in Greece during the period of EU financial integration. Journal of Managerial Finance, 34(3): 417-428.
Kraft & Jankov (2005) "The Relationship between Capital and Earnings in Banking", Journal of Money, Credit and Banking
Mayner (2016) The determinants of commercial bank profitability in Sub-Saharan Africa. IMF Working Paper, 4:
Maynez (2019) "Impact of Value-Added Tax on the Capital Structure and Profitability of Premier Breweries Plc, Nigeria", Post- Graduate Research Fellow in the Department of Agriculture Economics, Univercity Nigeria,  Nsukka, Nigeria.
Mehmed Ganić .2014.Bank Specific Determinants of Credit Risk - An Empirical Study on the Banking Sector of Bosnia and Herzegovina. International University of Sarajevo (IUS), Faculty of Business and Administration.September 4, 2014.
Miler & nolas (1977) "Analysing the determinants of performance of best and worst European banks: A mixed logit approach", Journal of Banking & Finance, 31(7), pp
OGBOI, Charles &Okaro Kenneth (2013) : “Impact of Credit Risk Management and Capital Adequacy on the Financial Performance of Commercial Banks in Nigeria “Journal of  Emerging Issues in Economics, Finance and Banking (JEIEFB) An Online International Monthly Journal (ISSN: 2306-367X) Volume:2 No.3 September 201
Olavil (2016) Impact of Managerial Factors on Commercial Bank Profitability: Empirical Evidence from Jordan, International Journal of Academic Research in Accounting, Finance and Management Sciences,
Yukagabo (2016)  How to model multivariate time series data. Department of Economics, Southern Methodist .University Dallas, USA.