تأثیر کیفیت پرتفوی وام بر عملکرد مالی با درنظرگرفتن نقش تعدیل‌گر سلامت مالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دکتری حسابداری، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت، وحسابداری، دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف آباد، نجف آباد، اصفهان، ایران

چکیده

بانک­ها یکی از نهادهای مهم مالی واسطه­ای در کشورها محسوب می­شوند که نقش حیاتی در نظام تأمین مالی برعهده دارند. آنها به‌طور مداوم سرمایه را از سپرده­گذاران به سرمایه­گذاران سوق می­دهند. پس کیفیت وام­های اعطایی از اهمیت خاصی برخوردار است. هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر شاخص کیفیت پرتفوی بانک­ها بر عملکرد مالی بانک­ها با درنظرگرفتن نقش سلامت مالی بانک­هاست. به‌بیان‌دیگر، در مطالعه حاضر نقش تعدیل­گر سلامت مالی بر ارتباط بین کیفیت پرتفوی وام­ها و عملکرد مالی بانک­ها مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه و نمونه آماری این پژوهش شامل 17 بانک پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1388 تا 1397 می­باشد. روش اجرای پژوهش مبتنی‌بر مدل رگرسیونی چندگانه براساس داده­های ترکیبی انجام شده و براساس آزمون والد، نسبت به نقش تعدیل­گر سلامت مالی تصمیم­گیری شده است. شواهد حاکی از آن است که با افزایش کیفیت پرتفوی وام­ها، عملکرد مالی بانک­ها بهبود یافته و سلامت مالی بانک­ها تأثیر مستقیم کیفیت پرتفوی وام­ها بر عملکرد مالی بانک­ها را تشدید می­نماید.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The Effect of Loan-Portfolio Quality on Financial Performance by Considering the Moderating Role of Financial Health

نویسنده [English]

  • Vahid Bekhradi Nasab
Department of accounting, Najaf Abad branch, Islamic Azad Univercity, Najaf Abad, Iran
چکیده [English]

Banks are very important moderating financial institutions in countries that play a vital role in the financing system. They constantly push stakeholders from depositors to investors. Therefore, the quality of awarded loans is of particular importance. The purpose of this study is to investigate the effect of quality index of banks' portfolios on financial performance of banks considering the role of financial health of banks. In other words, the moderating role of financial health on the relation between loan portfolio and banks’ financial performance is investigated in this study. The population of this study includes 17 banks accepted in the Tehran Stock Exchange during 2009 to 2013. The research followed multiple regression models based on combined data using the EViews software. Evidences suggest that increasing the quality of loan portfolios can increase the financial performance of banks, and the healthy performance of banks can intensify loan portfolios directly.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Financial health
  • financial performance
  • loan portfolio quality
  • CAMELS Index
بازیار، نورالله؛ ملکی، روح‌الله و عسگری، حشمتالله (1392)، بررسی عوامل ‌مؤثر بر مطالبات غیرجاری در بانک   کشاورزی استان ایلام، کنفرانس بین‌المللی مدیریت، چالش‌ها و راهکارها، شیراز.
بهمنی، رضا (1387)، دلایل افزایش مطالبات بانکی در ایران، انتشارات سمت، تهران، چاپ ششم.
تارزاده، حبیب (1393)، بررسی عوامل ‌مؤثر در افزایش مطالبات غیرجاری و راهکارهای نوین کاهش آن در مدیریت شعب پست بانک استان البرز، پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی شهرام ‌هاشم‌نیا، دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
دباغ، رحیم؛ گلمرادی، حسن و باقری، آرش (1398)، بررسی عملکرد مالی بانک‌های اسلامی و غیراسلامی در کشورهای منتخب با استفاده از مدل CAMEL،  فصلنامه مطالعات مالی و بانکداری اسلامی، 4(پاییز): 85 ـ 114.
رحیمی فرد، رضا (1392)، بررسی تأثیر روش‌های وصول مطالبات معوق بر میزان مطالبات معوق در بانک، پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی فرهاد حنیفی،  دانشکده مدیریت، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
رستمیان، فروغ و طبسی، داوود (1389)، بررسی عوامل ‌مؤثر در ایجاد مطالبات معوق بانک‌های تجاری مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی(موردی بانک ملت ـ شعبه کیش)، نشریه پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، دوره 2، ش 6: 194 ـ 173.
عاطفی­فر، علی‌رضا و فتحی، زاداله (1398)، بررسی اثربخشی شاخص‌های سلامت مالی به‌عنوان نمادهای بحران مالی بانکی با به‌کارگیری مدل‌های لاجیت چندمتغیره (مطالعه موردی بانک‌های پذیرفته‌شده در بورس)، مهندسی مالی و مدیریت اوراق بهادار، مقالات آماده انتشار.
عزیززاده، ط. ( 1388)، بررسی نقش معیارهای سنجش عملکرد در ایجاد ارزش برای بانک، مجله حسابدار، ش 208: 45 ـ 44.
قلی‌زاده، علی‌اکبر؛ گلزاریان‌‎پور، سیاوش و شکوری منفرد، فریبا (1398)، بررسی اثر قیمت مسکن بر مطالبات غیرجاری در سیستم بانکی ایران،  فصلنامه علمی نظریه‌های کاربردی اقتصاد، 6(3): 189 ـ 214.
کمالی، الهه و حنیفی، فرهاد (1398)، ترکیب مدل CAMEL و دوپانت جهت بررسی تأثیر مدیریت ریسک بر ارتقای کیفیت دارایی‌های بانک‌ها، دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، 12(44): 153 ـ 167.
گروسی، سمیه (1391)،بررسی عوامل ‌مؤثر بر افزایش مطالبات غیرجاری در نظام بانکی کشور، پایان‌نامه کارشناسی ارشد به راهنمایی خشایار سیدشکری، دانشکده اقتصاد، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی.
محبی، رضا (1391)، اطلاعات نامتقارن در بازار وام بانکی: مطالعه موردی اقتصاد ایران، سیاست­گذاری اقتصادی، دوره، ش10: 96 ـ 75.
محمودی، عبدا... و بختیاری، رضا (1392)، شناسائی عوامل مؤثر بر ایجاد مطالبات معوق در بانک انصار استان آذربایجان غربی، کنفرانس بین‌المللی مدیریت، چالش­ها و راهکارها، شیراز.
مهدوی، ا. و میدری، احمد (1384)، ساختار مالکیت و کارایی بانک‌های فعال در بورس اوراق بهادار تهران، مجله تحقیقات اقتصادی، ش71:123:  128 ـ 129.
نوری بروجردی، پ.؛ جلیلی، م. و مردانی، ف (1390)، بررسی تأثیر تمرکز و سایر عوامل در صنعت بانکداری بر سودآوری بانک‌های دولتی،  فصلنامه پول و اقتصاد، ش5.
Alhassan, A. L., Kyereboah-Coleman, A., & Andoh, C. (2014). Asset quality in a crisis period: An empirical examination of Ghanaian banks. Review of Development Finance, 4(1), 50–62. JOUR.
Castagnetti, C., & Rossi, E. (2013). EURO corporate bond risk factors. Journal of Applied Econometrics, 28: 372-391.
Cetorelli, N., Gambera, M., 2001. Banking market structure, financial dependence and growth: international evidence from industry data. J. Finance 56 (2), 617–648
Claessens, S. (2003), Corporate Govenance and Development, Global Corporate Governance Forum, Focus, l. 2003.
Faisal A. L.; Translator: Karimi m.(2010). Capability evaluation index based on Theory of Constraints in explaining the effects of the rate of bad loans banks.
Gizaw, M., Kebede, M., & Selvaraj, S. (2015). The impact of credit risk on profitability performance of commercial banks in Ethiopia. African Journal of Business Management, 9(2), 59. JOUR.
Hayre, L., & Chiluveru, S. (2012). Evaluation of Mortgage Credit Risk. The Journal of Fixed Income, 21: 43-54.
Kamali, E., Fallahshams, M., & Seifoddini, J. (2017). Investors' Perception of Bank Risk Management: Multivariate Analysis Techniques. International Journal of Finance & Managerial Accounting, 2(6), 37-45.
Kevin G. and tiffany G. (2010). Forcastig non-performing loans in barbados, business, finance and economic in emerging economices vol. 5, no. 1.
Khemraj T. and sukrishnalall P. (2009). The determinants of non-performig loans: an econometric case study of Guyana. Presented at the Caribbean center for banking and finance annual conference on banking and finance. St. Augustin. Trinidad.
Kothari, C.R. (2004). Research Methodology: Methods & Techniques. pp. 184-87.
Padilla, A.J., Pagano, M., 2000. Sharing default information as a borrower discipline device. Europ. Econ. Rev. 44 (10), 1951–1980.
Pérez-Martín, A., & Pérez-Torregrosa, A., & Vaca, M. (2018) Big Data techniques to measure credit banking risk in home equity loans. Journal of Business Research, 89: 448-454.
Roland B., Petr j. and Anamaria P. (2013). Non-performing loans what matters in the addition to the economic cycle?. Working paper series, no 1515.
Shen, F., & Ma, X., & Li, Z., & Xu, Z., & Cai, D. (2018). An extended intuitionistic fuzzy TOPSIS method based on a new distance measure with an application to credit risk evaluation. Information Sciences, 428: 105-119.
Vinecent O. O. and Gemechu B. K. (2013). Determinants of financial performance of commercial banks in kenya. International journal of economics and financial issues, vol. 3, no. 1,pp. 237-257.