بررسی رابطه‌ی غیرخطی بازار سهام و رشد اقتصادی ایران (رویکرد الگوی خود رگرسیون با وقفه‌ی توزیعی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول: دانشجوی دکتری توسعه‌مالی اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

2 استادیار اقتصاد، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه ارومیه، ارومیه، ایران

3 دانش‌آموخته‌ی کارشناسی ارشدعلوم اقتصادی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه مازندران، مازندران، ایران

4 . دانش آموخته‌ی کارشناسی ارشد توسعه اقتصادی و برنامه ریزی، گروه اقتصاد، دانشکده اقتصاد و مدیریت، دانشگاه بوعلی سینا، همدان، ایران

چکیده

تأثیر بازارهای مالی بین‌المللی بر توسعه و همچنین تأثیر آن‌ها بر رشد اقتصادی در اقتصادهای توسعه‌یافته موجب شده است که بازارهای مالی نوظهور به یکی از موضوعات مورد توجه محققان و اقتصاددانان به‌ویژه طی بحران‌های اقتصادی اخیر در اکثر کشورها تبدیل شود. بازار سرمایه به‌عنوان یک ‌نهاد اقتصادی نقش اصلی در افزایش کارایی و تخصیص بهینه سرمایه را ایفا می‌کند، همچنین امکان تأمین مالی پروژه‌های جدید و طرح توسعه و سایر عملیات را در شرکت‌ها و دولت فراهم می‌سازد. بنابراین، مطالعه ارتباط بازار سرمایه و رشد اقتصادی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. از این‌رو، مطالعه حاضر به بررسی وجود رابطه U معکوس بین بازار سرمایه و رشد اقتصادی و همچنین اثر بازار سهام بر رشد اقتصادی ایران طی دوره زمانی 1398-1354 با استفاده از روش خودرگرسیون با وقفه‌ی توزیعی (ARDL) می‌پردازد. نتایج به‌دست‌آمده از الگوی فوق نشان می‌دهد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت رابطه‌ی U معکوس میان بخش مالی و رشد اقتصادی دارای علامت صحیح بوده و معنی‌دار هست ولی از شرط لازم و کافی برخوردار نیست. همچنین مشخص شد که بازار سرمایه اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی ایران در کوتاه‌مدت و بلندمدت داشته است. علاوه بر این نیز موجودی سرمایه، آموزش و هزینه‌های دولت اثر مثبت و معناداری بر رشد اقتصادی ایران داشته است.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Investigating the Non-Linear Relationship between the Stock Market and Iran's Economic Growth: The Autoregressive Model Approach with a Distributed Interval

نویسندگان [English]

  • VAHID NIKPEY PESYAN 1
  • ali rezazadeh 2
  • hossein ahmadi nejhad 3
  • shokoufeh ahmadvand 4
1 PhD student in Economics, Department of Economics and Management, Urmia University
2 Assistant Professor of Economics, Economics and Management, Urmia University, Urmia
3 Graduated Economic science from Mazandaran University (Babolsar)
4 Graduate of Economic Development and Planning, Bu Ali Sina University (Hamadan)
چکیده [English]

The impact of international financial markets on development as well as their impact on economic growth in developed economies has caused emerging financial markets to become one of the topics of concern for researchers and economists, especially during the recent economic crises in most countries. The capital market as an economic institution plays the main role in increasing the efficiency and optimal allocation of capital, as well as providing the possibility of financing new projects and development plans and other operations in companies and the government; Therefore, studying the relationship between the capital market and economic growth is of particular importance. Therefore, the present study examines the existence of an inverted U relationship between the capital market and economic growth, as well as the effect of the stock market on Iran's economic growth during the period of 1975-2018 using autoregression with distributional lag (ARDL).The results obtained from the above model show that in the short and long term, the inverted U relationship between the financial sector and economic growth has the correct sign and is significant, but it does not have a necessary and sufficient condition; It was also found that the capital market had a positive and significant effect on Iran's economic growth in the short and long term. In addition, capital stock, education and government spending have had a positive and significant effect on Iran's economic growth.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Economic Growth
  • Stock Market
  • Autoregressive Model with Distributed Lag
  • Inverted U Test

مراجع

احسانی، محمدعلی؛ ایزدی، رضا و کردتبار، حسین. (1393). بررسی اثر توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی: مطالعه موردی در کشورهای گروه D 8. فصلنامه سیاست­های مالی و اقتصادی، 2(6)، ص ص 122 – 105.
پرویز فر، الهه و سایه­میری، علی. (1397). تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی با استفاده از روش متاآنالیز. پایان­نامه کارشناسی ارشد، رشته اقتصاد انرژی، ، دانشکده ادبیات و علوم انسانی، دانشگاه ایلام.
جعفرزاده نجار، مرتضی و صباحی، احمد. (1394). عوامل مؤثر بر قیمت طلا در ایران. دو فصلنامه اقتصاد پولی، مالی (دانش و توسعه سابق)، دوره جدید، شماره 11،  99 – 82.
خادم علیزاده، امیر. (1392). بررسی نقش بازار سرمایه در رشد اقتصادی ایران با رویکرد اقتصادخرد (سطح بنگاه-1390-1370). فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی ایران، 18(54)، 88 – 93.
رحیمی، احیا و میرعسکری، سید رضا. (1396). تحلیل رابطة غیرخطی توسعة مالی و رشد اقتصادی. پایان­نامه کارشناسی ارشد، گرایش مدیریت بازرگانی – مدیریت مالی گروه مدیریت، دانشگاه گیلان.
زمانی، رضا؛ قاسمی، محمد و آسمند، پژمان. (1400). بررسی تأثیر توسعه بازار سهام بر رشد اقتصادی: مطالعه موردی ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، رشته علوم اقتصادی (گرایش توسعه اقتصادی و برنامه­ریزی)، دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی.
صادقی کلیدسر، زهرا و میرزاپور باباجان، اکبر. (1397). بررسی رابطه بین توسعه بازار سهام و رشد اقتصادی در ایران با الگوی غیرخطی. مجله مدیریت توسعه و تحول، شماره 34، 90-81.
صمدی، سعید؛ نصراللهی، خدیجه و کرمعلیان سیچانی، مرتضی. (1386). بررسی رابطه توسعه بازارهای مالی و رشد اقتصادی. فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، 3(6)، 16 – 1.
عادلی، امیدعلی؛ نوریان، سجاد و سادات ابطحی، ویدا. (1399). تأثیر توسعه مالی بر رشد اقتصادی: یک تحلیل اقتصادسنجی فضایی (مطالعه موردی: کشورهای منتخب عضو سازمان کنفرانس اسلامی). پایان­نامه دوره کارشناسی ارشد، دانشکده مدیریت و اقتصاد (اقتصاد اسلامی)، دانشگاه قم.
عزیزی، زهرا و خرسندی، مرتضی. (1392). ارتباط توسعه مالی و رشد اقتصادی در ایران بر پایه رگرسیون غیرخطی. فصلنامه پژوهش­های اقتصادی ایران، 17(53)، 85-100.
قدیری اصل، فهیمه و تاری مرزآباد، ابوالفضل. (1399). رابطه توسعه مالی و رشد اقتصادی در بازارهای مالی ایران. پایان­نامه کارشناسی ارشد، گروه ریاضی، دانشکده علوم پایه، دانشگاه شاهد.
Akinlo, A. E., & Akinlo, O. O. (2009). Stock market development and economic growth: Evidence from seven sub-Sahara African countries. Journal of Economics and Business, 61(2), 162-171.
Aktas, N., Andries, K., Croci, E., & Ozdakak, A. (2019). Stock market development and the financing role of IPOs in acquisitions. Journal of Banking & Finance, 98, 25-38.
Arestis, P., Demetriades, P. O., & Luintel, K. B. (2001). Financial development and economic growth: the role of stock markets. Journal of money, credit and banking, 16-41.
Arize, A., Kalu, E. U., & Nkwor, N. N. (2018). Banks versus markets: Do they compete, complement or Co-evolve in the Nigerian financial system? AnARDL approach. Research in International Business and Finance, 45, 427-434.
Asteriou, D., & Spanos, K. (2019). The relationship between financial development and economic growth during the recent crisis: Evidence from the EU. Finance Research Letters, 28, 238-245.
Atje, Raymond, Jovanovic, Boyan, (1993). Stock markets and development. Eur. Econ. Rev. 37 (2/3), 632-640
Bassanini, A., S. Scarpetta and P. Hemmings (2001). “Economic Growth: The Role of Policies and Institutions: Panel Data Evidence from OECD Countries” OECD Economics Department Working Papers, No. 283, OECD Publishing, Paris.
Beck, T., & Levine, R. (2004). Stock markets, banks, and growth: Panel evidence. Journal of Banking & Finance, 28(3), 423-442.
Beck, T., R. Levine and N. Loayza (2000). “Finance and the Sources of Growth” Journal of Financial Economics, 58(1-2), 261-300.
Beck, Thorsten. (2011). Finance and Oil: is There a Resource Curse in Financial Development? Discussion Paper NO. 2011-017 Center for Economic Research, Tilburg University
Bhide, A. (1993). The hidden costs of stock market liquidity. Journal of financial economics, 34(1), 31-51.
Bodman, P., & Le, T. (2013). Assessing the roles that absorptive capacity and economic distance play in the foreign direct investment-productivity growth nexus. Applied Economics, 45(8), 1027-1039.
Bodman, P., Campbell, H., Heaton, K., & Hodge, A. (2007). Fiscal decentralization, Macroeconomic conditions and economic growth in Australia. Macroeconomic Research Group.
Botev, J., & Jawadi, F. (2019). The nonlinear relationship between economic growth and financial development: Evidence from developing, emerging and advanced economies. International Economics.
Brown, W. (1975). Techniques for testing the constancy of regression relationships over time. Journal of the Royal Statistical Society, Series. 1975; 35:149-192.
Bundoo, S. K. (2017). Stock market development and integration in SADC (Southern African Development Community). Review of development finance, 7(1), 64-72.
Carp, L. (2012). Can stock market development boost economic growth? Empirical evidence from emerging markets in Central and Eastern Europe. Procedia Economics and Finance, 3, 438-444.
Castillo-Vergara, M., Alvarez-Marin, A., & Placencio-Hidalgo, D. (2018). A bibliometric analysis of creativity in the field of business economics. Journal of Business Research, 85, 1-9.
Chen, H., & Jiang, N. (2018). The Relationship Between Financial Development and Economic Growth in Western China. DEStech Transactions on Economics, Business and Management, (icssed).
Cole, R. A., Moshirian, F., & Wu, Q. (2008). Bank Stock Returns and Economic Growth. Journal of Banking and Finance, 32 (6): 995-1007.
Cooray, A. (2010). Do stock markets lead to economic growth? Journal of Policy Modeling, 32(4), 448-460.
Coşkun, Y., Seven, Ü., Ertuğrul, H. M., & Ulussever, T. (2017). Capital market and economic growth nexus: Evidence from Turkey. Central Bank Review, 17(1), 19-29.
DeLong, J. B., Schleifer, A., Summers, L. H., & Waldmann, R. J. (1989). The size and incidence of the losses from noise trading. Journal of Finance, 44(September), 681-696.
Demirgüc-Kunt, A., & Levine, R. (1996). Stock markets. Corporate Finance, and Economic Growth: An Overview. World Bank Economic Review, 10(May), 223-239.
Dudzevičiūtė, G., Šimelytė, A. and Liučvaitienė, A. (2018), Government expenditure and economic growth in the European Union countries, International Journal of Social Economics, 45(2), 372-386.
Farmer, R. E. (2012). The stock market crash of 2008 caused the great recession: Theory and evidence. Journal of Economic Dynamics and Control, 36(5), 693-707.
Gilchrist, S., Yankov, V., & Zakrajšek, E. (2009). Credit market shocks and economic fluctuations: Evidence from corporate bond and stock markets. Journal of Monetary Economics, 56(4), 471-493.
Goldsmith, R. W. (1969). Financial structure and development. New Haven, CT: Yale University Press.
Goldsmith, R. W. (1969). Financial Structure and Development. Yale University Press, New Haven, Connecticut.
Greenwood, J., & Smith, B. (1997, January). Financial markets in development and the development of financial markets. Journal of Economic Dynamics and Control, 21, 145-182.
Gupta, R. (2018). The Impact of Government Expenditure on Economic Growth in Nepal. Available at SSRN: https://ssrn.com/abstract=3099218
Harris, R. (1997). Stock market and development: A reassessment. European Economic Review, 41, 139-146.
Harris, R., Sollis, R. (2003), Applied Time Series Modelling and Forecasting. Chichester, UK: Wiley.
Ho, S. Y. (2018). Determinants of economic growth in Hong Kong: The role of stock market development. Cogent Economics & Finance, 6(1), 1510718.
Ho, S. Y., & Iyke, B. N. (2017). Determinants of stock market development: A review of the literature. Studies in Economics and Finance, 34(1), 143-164.
Hsiao, Cheng. (2005). Why Panel Data? (September 6, 2005). IEPR Working Paper. No. 05.33.
Ibrahim, M., & Alagidede, P. (2018). Nonlinearities in financial development–economic growth nexus: Evidence from sub-Saharan Africa. Research in International Business and Finance, 46, 95-104.
Jensen, M. C., & Murphy, K. J. (1990). Performance pay and top management incentives. Journal of Political Economy, 225-264.
Johansen, S. and Juselius, K. (1990). Maximum likelihood estimation and inference on cointegration ± with applications to the demand for money, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52, 169±210.
King, R. G. and R. Levine (1993). “Finance, Entrepreneurship, and Growth: Theory and Evidence”, Journal of Monetary Economics, 32(3), 513-542.
Kramer, W. and H. Sonnberger, (1983). The linear regression model under test (Physica-Verlag, Heidelberg).
Law, S. H., & Singh, N. (2014). Does too much finance harm economic growth? Journal of Banking & Finance, 41, 36-44.
Le, Q., Ho, H., & Vu, T. (2019). Financial depth and economic growth: Empirical evidence from ASEAN+ 3 countries. Management Science Letters, 9(6), 851-864.
Le, Q.H., & Chu, M.H. (2016), Credit market depth and income inequality in Vietnam: A panel-data analysis. Journal of Economics and Development, 18(2), 5-18.
Leahy, M., S. Schich, G. Wehinger, F. Pelgrin and T. Thorgeirsson (2001). “Contributions of Financial Systems to Growth in OECD Countries.” OECD Economics Department Working Papers, No. 280, OECD Publishing, Paris.
Levine, R. (2005). “Finance and Growth: Theory and Evidence.” in: P. Aghion and S. Durlauf (eds.), Handbook of Economic Growth, Elsevier, Philadelphia.
Levine, R., & Zervos, S. (1996). Stock Market Development and Long-Run Growth, World Bank. Policy Research Working Paper, 1582.
Levine, R., & Zervos, S. (1998). Stock markets, banks, and economic growth. American economic review, 537-558.
Levine, R., N. Loayza and T. Beck (2000). “Financial Intermediation and Growth: Causality and Causes.” Journal of Monetary Economics, 46(1), 31-77.
Lind, J. T., & Mehlum, H. (2010). With or without U? The appropriate test for a U‐shaped relationship. Oxford bulletin of economics and statistics, 72(1), 109-118.
Mamun, Abdullahil., Basher, Shahanara., Hoque, Nazamul and Ali, Md Hasmat (Dr.). (2018). Does stock market development affect economic growth? Econometric evidence from Bangladesh / Abdullahil Mamun [et al.]. Management & Accounting Review (MAR), 17 (1). 123-144.
Marina Adly Wahba. (2022). “Effect of Stock Market Development on Economic Growth: Case Study Egypt (2022).”, The International Journal of Public Policies in Egypt, IDSC, Vol 4, 92-115.
Mazhar M. Islam. (2022). Oil Price, Stock Market and Economic Growth of the United States: Empirical Evidence based on Dynamic Statistical Models, Journal of Quantitative Finance and Economics Vol 4; NO 1. 133-160
Minier, J. A. (2003). Are small stock markets different? Journal of Monetary Economics, 50(7), 1593-1602.
Mishkin, F. (2000). “Financial Stability and the Macroeconomy”. Central Bank of Iceland Working Paper, 6(2-36).
Montes, G. C., & Tiberto, B. P. (2012). Macroeconomic Environment, Country Risk and Stock Market performance: Evidence for Brazil. Economic Modelling, 29 (3): 1666-1678.
Næs, R., Skjeltorp, J. A., & Ødegaard, B. A. (2011). Stock market liquidity and the business cycle. The Journal of Finance, 66(1), 139-176.
Ngare, E., Nyamongo, E. M., & Misati, R. N. (2014). Stock market development and economic growth in Africa. Journal of Economics and Business, 74, 24-39.
Obstfeld, M. (1994). Risk-taking, global diversification, and growth. American Economic Review, 84, 1310-1329.
Olweny, T. O., & Kimani, D. (2011). Stock market performance and economic growth Empirical Evidence from Kenya using Causality Test Approach. Advances in Management and applied Economics, 1(3), 177.
Pagano, M. (1993). “Financial Markets and Growth: on overview “, European Economic Review, 37: 613-622.
Pahlavani Moseib, Dehmardeh Nazar, & Hosseini Seyedmehdi. (2007). Estimation of import and export demand functions in Iranian economy using ARDL convergence method.
Pan, L., & Mishra, V. (2018). Stock market development and economic growth: Empirical evidence from China. Economic Modelling, 68, 661-673.
Pesaran, M. H., Smith, R. P., & Akiyama, T. (1998). Energy demand in Asian developing economies.
Pesaran, M.H., Shin, Y., Smith, R.J. (2001). Bounds testing approaches to the analysis of level relationships. Journal Applied Econometrics, 16, 289-326.
پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 10
فصلنامه تابستان
آبان 1401
صفحه 111-149

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 16 خرداد 1401
  • تاریخ بازنگری: 29 تیر 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 مرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار