نقش اجتناب مالیاتی در افزایش ریسک شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 نویسنده مسئول:استادیار گروه حسابداری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

2 استادیار گروه حسابداری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران.

3 دانشجوی کارشناسی ارشد، گروه حسابداری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

چکیده

بکارگیری سیاست‌های کمینه‌سازی مالیات می‌تواند بدلیل ایجاد عدم اطمینان در وضعیت‌ مالیاتی، باعث افزایش عدم اطمینان نسبت به پرداخت مالیات در آینده و درنتیجه افزایش ریسک شرکت می‌گردد. با این حال، اگر یک شرکت، نرخ موثر مالیات پایین باثبات را حفظ کند، احتمال کمی وجود دارد که این سیاست مالیاتی شرکت، افزایش ریسک شرکت را در پی داشته باشد؛ اما اگر کمینه‌سازی مالیات منجر به بی ثباتی وضعیت مالیاتی گردد، افزایش ریسک شرکت را به همراه خواهد داشت. نرخ های مالیاتی کم، همچنین می‌تواند عدم اطمینان در مورد جریان های نقد آتی را افزایش می‌دهد. هدف این پژوهش بررسی رابطه بین اجتناب مالیاتی و ریسک شرکت (نوسان آتی نرخ مالیات و نوسان آتی بازده سهام) با استفاده از اطلاعات 148 شرکت در سال های 1393تا 1399 (تعداد 1.036 شرکت-سال)، می‌باشد. این پژوهش از لحاظ هدف کاربردی بوده که با استفاده از رویکرد پس رویدادی انجام شده و بر مبنای روش، از نوع همبستگی می‌باشد. نتایج آزمون فرضیه‌ها نشان می‌دهد که بین اجتناب مالیاتی و نوسان نرخ مالیات رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد و رابطه بین اجتناب مالیاتی و نوسان آتی بازده سهام معنادار نیست. بر پایه این نتایج می‌توان گفت که اجتناب مالیاتی، ریسک مالیاتی را به همراه دارد اما به دلیل تخصصی نبودن بازار سرمایه ایران، نمی‌توان آن را در نوسان بازده سهام موثر دانست.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

The role of Tax Avoidance in Increasing the Risk of Companies Listed on the Tehran Stock Exchange

نویسندگان [English]

  • MohammadAli Sari 1
  • Abdolah Hoseinzadeh 2
  • MahsaSadat Tabatabaei 3
1 Corresponding author: Assistant Professor, Department of Accounting, Mashhad Branch, Islamic Azad University, Mashhad, Iran
2 Azad Mashhad University
3 Islamic Azad University
چکیده [English]

Applying tax minimization policies can increase uncertainty about future tax payments due to uncertainty in the tax situation and thus increase the company's risk. However, if a company maintains a consistently low effective tax rate, it is unlikely that this corporate tax policy will increase the company's risk; But if tax minimization leads to instability in the tax situation, it will increase the company's risk. Low tax rates can also increase uncertainty about future cash flows. In this study, the relationship between tax avoidance and corporate risk (future fluctuations in tax rates and future fluctuations in stock returns) is investigated. The research is applied in terms of purpose and using a post-event approach and is correlational based on the method. Two hypotheses have been developed based on theoretical foundations in the direction of research objectives and by selecting 148 companies in the years 2014 to 2020 (1036 firm-year) these hypotheses have been tested. The results of testing the hypotheses show that there is a direct relationship between tax avoidance and tax rate fluctuations and the relationship between tax avoidance and future fluctuations in stock returns is not significant. Based on these results, it can be argued that tax avoidance carries tax risk, but due to the lack of specialization of the Iranian capital market, it cannot be considered effective in stock returns fluctuations.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Tax
  • Uncertainty
  • Risk
  • . Volatility
  • Return

مراجع

پاکیزه، کامران؛ حیدری، محمدرضا و بشیری جویباری، مهدی. (1394). بررسی تأثیر ریسک مالیاتی بر نگهداشت وجه نقد توسط شرکت‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران. فصلنامه دانش حسابداری، 22، 79-57.
دارش، فرشته؛ واعظ، سیدعلی؛ بصیرت، مهدی و کعب عمیر، احمد. (1397). ارزیابی پایداری مالیاتی و ریسک مالیاتی آتی شرکت با تأکید بر نوع مالکیت. پژوهشنامه مالیات، 40، 204-185.
رضایی، وفرزین جعفری نیارکی، روح اله. (1394). رابطه بین اجتناب مالیاتی و تقلب در حسابداری شرکت‌ها. پژوهشنامه مالیات، 26، 134-109.
ساری، محمدعلی و اعتمادی، حسین. (1398). بررسی تأثیر اجتناب مالیاتی بر ریسک مالیاتی شرکت‌ها. پژوهش‌های تجربی حسابداری، 34، 375-353.
ساری، محمدعلی اعتمادی، حسین و سپاسی، سحر. (1396). ارزیابی ریسک سیاست‌های کمینه‌سازی مالیات شرکت‌ها. مطالعات تجربی حسابداری مالی، 54، 24-6.
عبدلی، محمدرضا؛ شورورزی، محمدرضا و میرزائی، سعیده. (1392). بررسی ارتباط بین تفاوت مالیات ابرازی و تشخیصی با شفافیت شرکتی. حسابداری مالی، 19، 90-69.
عرب مازار، ؛علی‌اکبر طالب‌نیا، ؛قدرت اله وکیلی فرد، وحمیدرضا صمدی بردگانی، محمود. (1390). تبیین ارتباط بین شفافیت گزارشگری مالی با گزارشگری مالیاتی در ایران. تحقیقات حسابداری و حسابرسی، 9، 37-22.
محمدرضامحمدرضاعیدهقادرزاده، کریم و علوی، سیدمصطفی. (1400). اجتناب مالیاتی: مسئولیت اجتماعی و نقش تعدیل‌گر مالکیت خانوادگی. دانش حسابداری، 12(3)، 128-111.
هادلوند، ؛فاطمه جعفری، وسیده‌محبوبه مهربان‌پور، محمدرضا(1399). ارزیابی ریسک مالیاتی با استفاده از معیارهای خروجی کیفیت حسابرسی و هزینه‌های نمایندگی عمودی و افقی. حسابداری مالی، 45، 116-92.
Autor, D., Dorn, D., Katz L, F., Patterson, C & Van Reenen ,J. (2020). The fall of the labor share and the rise of superstar firms. The Quarterly Journal of Economics, 135(2), 645-709.‏
Badertscher, B., Katz, S & Rego, S. (2013). The separation of ownership and control and its impact on corporate tax avoidance. Journal of Accounting and Economics, 56, 228-250.
Balakrishnan, K., Blouin, J, L & Guay, W, R. (2012). Does Tax Aggressiveness Reduce Corporate Transparency?. Available at SSRN 1792783.
Bauer, A & Klassen, K. (2014). Tax Risk as the Likelihood of an Unfavorable Settlement with Tax Authorities. Working paper, University of Illinois at Urbana–Champaign and University of Waterloo.
Blouin, J. (2014). Defining and measuring tax planning aggressiveness. National Tax Journal, 67(4), 875-900.
Bushman, R., Chen, Q., Engel, E & Smith, A. (2004). Financial accounting information, organizational complexity and corporate governance systems. Journal of Accounting and Economics, 37(2), 167-201.‏
Chen, S., Chen, X., Cheng, Q & Shevlin, T. (2010). Are family firms more tax aggressive than non-family firms? Journal of Financial Economics, 95(1), 41-61.
Dyreng, S., Hanlon, M & Maydew, E. (2008). Long run corporate tax avoidance. The Accounting Review, 83, 61-82.
Dyreng, S., Hanlon, M & Maydew, E. (2014). Rolling the Dice: When Does Tax Avoidance Result in Tax Uncertainty?. Working paper, Duke University, Massachusetts Institute of Technology, and The University of North Carolina.
Frank, M., Lynch, L & Rego, S. (2009). Tax reporting aggressiveness and its relation to aggressive financial reporting. The Accounting Review, 84(2), 467-496.
Guenther, D, A., Matsunaga, S, R & Williams, B, M. (2017). Is tax avoidance related to firm risk?. The Accounting Review, 92(1), 115-136.‏
Hanlon, M & Heitzman, S. (2010). A review of tax research. Journal of Accounting and Economics, 50(2), 127-178.‏
Hasan, I., Hoi, C, K., Wu, Q & Zhang, H. (2014). Beauty is in the eye of the beholder: The effect of corporate tax avoidance on the cost of bank loans. Journal of Financial Economics, 113(1), 109-130.
Hope, O., Ma, M & Thomas, W. (2013). Tax avoidance and geographic earnings disclosure. Journal of Accounting and Economics, 45, 170-189.
Huang, H, H., Lobo, G J., Wang, C & Xie, H. (2014). Customer Concentration and Corporate Tax Avoidance. Working paper. Yeshiva University, University of Houston, and University of Kentucky.
Kim, J B., Li, Y & Zhang, L. (2011). Corporate tax avoidance and stock price crash risk: Firm-level analysis. Journal of Financial Economics, 100, 639-662.
Kubick, T R., Lockhart G B & Robinson J. R. (2014). Does Inside Debt Moderate Corporate Tax Avoidance?. Working paper, The University of Kansas, Clemson University, and Texas A&M University.
Markowitz, H. (1952). Portfolio selection. Journal of Finance, 7, 77-91.
Martin J, Parenti M, Toubal F. (2020). Corporate tax avoidance and industry concentration.‏ Available at https://papers.ssrn.com/sol3/papers.cfm?abstract_id=3661403
Neuman, S. S., Omer, T. C & Schmidt, A. P. (2020). Assessing tax risk: Practitioner perspectives. Contemporary Accounting Research, 37(3), 1788-1827.
Rego S O, & Wilson R. (2012). Equity risk incentives and corporate tax aggressiveness. Journal of Accounting Research, 50(3), 775-810.
Rego, S & Wilson, R. (2012). Equity risk incentives and corporate tax aggressiveness. Journal of Accounting Research, 50, 775-809.
Shevlin, T., Urcan, O & Vasvari, F. (2013). Corporate Tax Avoidance and Public Debt Costs. Working paper, University of California, Irvine, University of Illinois at Urbana–Champaign, and London Business School.
Sunder, S. (2015). Risk in accounting. Abacus, 51(4), 536-548.
 
پژوهش‌های راهبردی بودجه و مالیه
دوره 3، شماره 2 - شماره پیاپی 10
فصلنامه تابستان
آبان 1401
صفحه 187-214

فایل ها

سابقه مقاله

  • تاریخ دریافت: 13 اردیبهشت 1401
  • تاریخ بازنگری: 14 خرداد 1401
  • تاریخ پذیرش: 10 مرداد 1401

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار